Ιωάννα Μονέ, Ερευνητική ομάδα SAFIA – Τομέας Κίνας
Η σύντομη παρουσία του Bitcoin
Η συνεχώς αυξανόμενη χρήση του διαδικτύου στην εποχή μας έχει επιφέρει πολλές μεταβολές στις οικονομικές συναλλαγές παγκοσμίως. Οι πρόσφατες εξελίξεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, στην τεχνολογία και στο δίκτυο peer-to-peer (P2P)-ένα δίκτυο δηλαδή που επιτρέπει σε δυο η περισσότερους υπολογιστές να μοιράζονται τους πόρους τους ισοδύναμα- παρατηρούμε ότι οδηγούν την έννοια του χρήματος σε πεδία εκτός του παραδοσιακού της ορισμού. Μέρος αυτής της καινοτομίας αποτελεί και το Bitcoin, το πρώτο παγκοσμίως αποκεντρωμένο ψηφιακό νόμισμα, όπως ακριβώς χαρακτηρίστηκε από τον ανώνυμο μέχρι και σήμερα δημιουργό του, γνωστό με το ψευδώνυμο Satoshi Nakamoto (History of Bitcoin, n.d.).
Αρχικά, το Bitcoin αποτελεί ένα ψηφιακό νόμισμα που βρίσκεται σε συνεχή εξέλιξη. Με το Bitcoin, κάθε χρήστης, είτε ιδιώτης είτε μια επιχείρηση, δύναται να πραγματοποιεί πληρωμές και άλλες συναλλαγές ηλεκτρονικά και με πλήρη ανωνυμία, καθώς αυτές γίνονται με κρυπτογραφικές μεθόδους (Greenberg, 2011). Παρ’ όλο που η αξία του Bitcoin κατά την είσοδό του στην παγκόσμια νομισματική αγορά το 2010 αντιστοιχούσε σε 0,14$, σήμερα φτάνει να ξεπερνά και αυτήν του χρυσού, καθώς ένα Bitcoin αξίζει 1.280$ -ελάχιστα παραπάνω από την τιμή του χρυσού, που η αξία του ανέρχεται στα 1.235$ ανά ουγκιά (Philips, 2017). Αυτό που κάνει μοναδικό το Bitcoin είναι ότι δεν ελέγχεται από καμία κυβέρνηση ή χρηματοπιστωτικό ίδρυμα, γεγονός που δημιουργεί μια τεταμένη κατάσταση, όπως δείχνει και η περίπτωση της Κίνας.
Η παρουσία του Bitcoin στην Κίνα
Σύμφωνα με σχετική αναφορά της Goldman Sachs το Φεβρουάριο του 2017, το 80% του όγκου των Bitcoins ανταλλάσσεται σε παγκόσμια κλίμακα με το κινεζικό νόμισμα (Banjo, 2017), ενώ το 42% των συναλλαγών πραγματοποιείται στην Κίνα. Λαμβάνοντας υπ’ όψιν τα παραπάνω δεδομένα, διαφαίνεται η εξαιρετική σημασία της κινεζικής αγοράς για τη διαμόρφωση της αξίας του Bitcoin.
Μέχρι πρότινος στην Κίνα υπήρχε η δυνατότητα πραγματοποίησης ενός ευρέως φάσματος συναλλαγών μέσω Bitcoin, καθώς η ΛΔΚ αποτελεί την πρώτη χωρά στην κατάταξη όσον αφορά την έκδοση και την ανταλλαγή των Bitcoins (Valentin Schmid, 2017). Η κατάσταση αυτή ανατράπηκε απότομα εφόσον για τη συνεχόμενη αύξηση της αξίας του Bitcoin πολύ συχνά ευθυνόταν η μαζική μεταφορά κινέζικων κεφαλαίων εκτός συνόρων. Σύντομα, ο κρατικός μηχανισμός διαπίστωσε την αντιστρόφως ανάλογη σχέση μεταξύ των πρόσφατων πτωτικών τάσεων του renminbi (RMB) και της αύξησης της αξίας του Bitcoin (Young, 2017).
Οι τάσεις αυτές του RMB δημιουργούν εμπόδια στον οικονομικό σχεδιασμό της κινεζικής κυβέρνησης, η οποία φιλοδοξούσε στην εγκαθίδρυση του νομίσματός της ως ισχυρότερου του δολαρίου. Στα πλαίσια αυτών των φιλοδοξιών προέβη σε μαζικές αγορές RMB από τις παγκόσμιες χρηματαγορές, με σκοπό να ανακοπεί η πραγματική υποτίμηση του νομίσματος και να δοθεί ανοδική πορεία στην αξία του (Mullen, 2016). Δυστυχώς για την Κίνα, δεν μπορεί να επιτευχθεί κάτι αντίστοιχο στην περίπτωση του Bitcoin, διότι o αριθμός αυτών που είναι εφικτό να παραχθούν είναι αυστηρά πεπερασμένος (αυτή τη στιγμή ανάγεται στα 21 εκατομμύρια). Συνεπώς η έκδοση αμέτρητων Bitcoins είναι αδύνατη, όπως και η υποτίμηση του.
Κινεζικά μέτρα κατά του Bitcoin
Η παραπάνω κατάσταση οδήγησε την κυβέρνηση της Κίνας στο να λάβει περισσότερα μέτρα για την διευθέτηση του θέματος. Τον Ιανουάριο, μέσω επίσημης οδηγίας, κατέστη υποχρεωτική η ταυτοποίηση των συναλλασσομένων σε κάθε τραπεζική συναλλαγή. Επιπρόσθετα, δηλώνεται επισήμως ότι ταυτοποίηση των στοιχείων των συναλλασσομένων θα λαμβάνει χώρα και για οποιαδήποτε συναλλαγή με Bitcoin, για την οποία θα υπάρξει υποψία ότι παραβιάζει τους τρέχοντες νόμους σχετικά με τη διακίνηση κεφαλαίων και το ξέπλυμα χρήματος.
Οι πληροφορίες αυτές θα συγκεντρώνονται από ειδικά σχεδιασμένα συστήματα που θα ανιχνεύουν οποιαδήποτε ύποπτη συναλλαγή. Τα συστήματα αυτά θα είναι υπό την εποπτεία της αστυνομικής αρχής του κράτους.
Επιπλέον, τον Ιανουάριο του 2017, η Κεντρική Τράπεζα της Κίνας είχε διεξάγει έρευνα στις τρεις μεγαλύτερες πλατφόρμες συναλλαγών Bitcoin. Μετά το πέρας της έρευνας αυτής ανακοινώθηκε ότι από τον Φεβρουάριο τυχόν παραβίαση των προαναφερθέντων νόμων εκ μέρους οποιασδήποτε πλατφόρμας θα οδηγεί στην αναστολή της λειτουργίας της.
Αμέσως μετά την ανακοίνωση των αυστηρών αυτών μέτρων, και όπως ήταν αναμενόμενο, καταγράφηκε αξιοσημείωτη πτώση στην αξία του Bitcoin της τάξεως του 30%, ενώ και οι Κινέζοι επενδυτές άρχισαν να εγκαταλείπουν τις συναλλαγές με Bitcoin (Pham, 2017). Πέραν τούτου όμως, οι έλεγχοι από την Κεντρική Τράπεζα της Κίνας και η διεξαγωγή ερευνών σε αντίστοιχες συναλλαγές έρχονται σε αντίθεση με την πολιτική του Bitcoin που αποτελεί ένα αποκεντρωμένο νόμισμα υποσχόμενο πλήρη ανωνυμία στους χρήστες του.
Συμπεράσματα
Δεδομένων των καθημερινών εξελίξεων και της πρόσφατης φύσης των κινεζικών μέτρων, είναι δύσκολο να διατυπωθούν προβλέψεις σχετικά με την κατάληξη της νομισματικής πολιτικής της Κίνας έναντι του Bitcoin. Ακόμα δεν είναι ξεκάθαρο αν τα μέτρα αυτά πρόκειται να αποδειχθούν αποτελεσματικά όσον αφορά στο ξέπλυμα χρήματος και στην μετακίνηση κεφαλαίων εκτός συνόρων, είτε όχι. Μέχρι στιγμής, το μόνο σίγουρο είναι πως η κινεζική κυβέρνηση μπορεί ανά πασά στιγμή να σκληρύνει ακόμα περισσότερο τη στάση της, έχοντας τη δυνατότητα να προβεί μέχρι και στην πλήρη απαγόρευση της εγχώριας χρήσης του Bitcoin.
Αναφορές
Banjo, S., 2017. 80% of bitcoin is exchanged for Chinese yuan, s.l.: QUARTZ.
Greenberg, A., 2011. Crypto Currency, s.l.: Forbes.
Greenberg, A., n.d. Crypto c, s.l.: s.n.
History of Bitcoin, n.d. History of Bitcoin. [Ηλεκτρονικό]
Available at: http://historyofbitcoin.org/
[ΠρόσβασηΜάρτιος 2017].
Mullen, J., 2016. Trump got it wrong. China is spending big to prop up its currency, s.l.: CNN Money.
Pham, S., 2017. China is freaking out bitcoin traders, s.l.: CNN Money.
Philips, M., 2017. Why bitcoin is more expensive than gold, s.l.: VICE Money.
Valentin Schmid, 2017. China Bitcoin Crackdown Continues, s.l.: Epoch Times.
Young, A., 2017. Bitcoin is devaluing China’s currency but the country won’t do much about it, s.l.: SALON.
Βιβλιογραφία
Popper, N. (Ιούνιος 2016). How China Took Center Stage in Bitcoin’s Civil War. The NewYork Times. Διαθέσιμο σε: https://www.nytimes.com/2016/07/03/business/dealbook/bitcoin-china.html (Ανακτήθηκε 21 Μαρτίου, 2017).
Banjo, S., 2017. 80% of bitcoin is exchanged for Chinese yuan, s.l.: QUARTZ.
Greenberg, A., 2011. Crypto Currency, s.l.: Forbes.
Greenberg, A., n.d. Crypto c, s.l.: s.n.
History of Bitcoin, n.d. History of Bitcoin. [Ηλεκτρονικό]
Available at: http://historyofbitcoin.org/
[ΠρόσβασηΜάρτιος 2017].
Mullen, J., 2016. Trump got it wrong. China is spending big to prop up its currency, s.l.: CNN Money.
Pham, S., 2017. China is freaking out bitcoin traders, s.l.: CNN Money.
Philips, M., 2017. Why bitcoin is more expensive than gold, s.l.: VICE Money.
Valentin Schmid, 2017. China Bitcoin Crackdown Continues, s.l.: Epoch Times.
Young, A., 2017. Bitcoin is devaluing China’s currency but the country won’t do much about it, s.l.: SALON.
Pham, S. (Ιανουάριος 2017). China is freaking out bitcoin traders. CNN Money. Διαθέσιμο σε: http://money.cnn.com/2017/01/12/investing/bitcoin-price-china-visit/ (Ανακτήθηκε 21 Μαρτίου, 2017).
Reiff, N. (Φεβρουάριος 2017). China’s Confusing Relationship With Bitcoin. Investopedia. Διαθέσιμο σε: http://www.investopedia.com/news/chinas-confusing-relationship-bitcoin/ (Ανακτήθηκε 21 Μαρτίου, 2017).
Prisco, G. (Φεβρουάριος 2017). The Present and Future of China’s Bitcoin Domination. Nasdaq. Διαθέσιμο σε: http://www.nasdaq.com/article/the-present-and-future-of-chinas-bitcoin-domination-cm744229 (Ανακτήθηκε 21 Μαρτίου, 2017).
Aru, I. (Μάρτιος 2017). China Bitcoin Exchanges: What “Withdrawal Suspension” Really Means for Users. The Cointelegraph. Διαθέσιμοσε: https://cointelegraph.com/news/china-bitcoin-exchanges-what-withdrawal-suspension-really-means-for-users (Ανακτήθηκε 21 Μαρτίου, 2017).
Young, A. (Φεβρουάριος 2017). Bitcoin is devaluing China’s currency but the country won’t do much about it. SALON. Διαθέσιμο σε: http://www.salon.com/2017/02/25/bitcoin-is-devaluing-chinas-currency-but-the-country-wont-do-much-about-it/ (Ανακτήθηκε 22 Μαρτίου, 2017).
Wong, J. (Φεβρουάριος 2017). A Chinese clampdown reveals a fundamental problem with the bitcoin markets. QUARTZ. Διαθέσιμο σε: https://qz.com/907629/bitcoin-yen-volumes-a-chinese-clampdown-reveals-a-fundamental-problem-with-the-bitcoin-markets/ (Ανακτήθηκε 22 Μαρτίου, 2017).
Graham, L. (Φεβρουάριος 2017). Bitcoin drops by $100 as China’s central bank corrals the market. CNBC. Διαθέσιμο σε: http://www.cnbc.com/2017/02/10/bitcoin-drops-by-100-as-chinas-central-bank-corrals-the-market.html (Ανακτήθηκε 22 Μαρτίου, 2017).
Deng, C. (Μάρτιος 2017). China’s new bitcoin rules call for identity check. Marketwatch. Διαθέσιμο σε: http://www.marketwatch.com/story/chinas-new-bitcoin-rules-call-for-identity-check-2017-03-17 (Ανακτήθηκε 22 Μαρτίου, 2017).