Προοπτικές για διπλωματική λύση στο πυρηνικό ζήτημα της Νότιας Κορέας

Ερευνητική Ομάδα «Πολιτική και Διεθνείς Σχέσεις»

Βικτωρια Κωσταντίνη, 18 Μαρτίου 2018

 

Μετά το τέλος των Χειμερινών Ολυμπιακών αγώνων που διεξήχθηκαν στο PyeongChang της Νότιας Κορέας και που, φαινομενικά, αναθέρμαναν τις σχέσεις των δύο χωρών της κορεατικής χερσονήσου, νέες διπλωματικές εξελίξεις έρχονται στο προσκήνιο.

Πιο συγκεκριμένα, την προηγούμενη Δευτέρα, η νοτιοκορεατική πλευρά έστειλε αντιπροσωπεία υψηλόβαθμων αξιωματούχων στη Pyongyang, ανάμεσα των οποίων και ο επικεφαλής της Υπηρεσίας Εθνικής Ασφάλειας, Chung Eui-yong, στα πλαίσια μιας προσπάθειας να μειωθούν οι εντάσεις στην Κορεάτικη χερσόνησο και ενδεχομένως να δημιουργηθούν δίαυλοι επικοινωνίας μεταξύ Pyongyang και Ουάσινγκτον. [1]

Κατά τη διάρκεια της διήμερης επίσκεψης των απεσταλμένων στην Pyongyang, οι δύο χώρες συμφώνησαν να πραγματοποιήσουν συνάντηση κορυφής, μετά από 10 χρόνια, μέσα στον Απρίλιο. Η σύνοδος των ηγετών της Βόρειας και Νότιας Κορέας, αναμένεται να πραγματοποιηθεί στην αποστρατικοποιημένη ζώνη (DMZ) που χωρίζει τις δύο χώρες ενώ αξιοσημείωτη είναι η δήλωση της Βόρειας Κορέας ότι όσο διαρκεί ο διάλογος ανάμεσα στις δύο χώρες, θα αναστείλει τις πυρηνικές και πυραυλικές δοκιμές. [2]

Επιπλέον, σύμφωνα με τις νοτιοκορεατικές κυβερνητικές πηγές, ο ηγέτης της Βόρειας Κορέας δήλωσε πρόθυμος να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες για την ομαλοποίηση των σχέσεων και να δεχθεί την αποπυρηνικοποίησή της υπό τον όρο ότι θα υπάρξουν εγγυήσεις για την ασφάλεια του καθεστώτος του. [3]

Την πρόταση αυτή για μια ιστορική συνάντηση δεν άργησε να επιβεβαιώσει o Πρόεδρος των ΗΠΑ μέσω twitter, όπως συνηθίζει, μια βιαστική κίνηση κατά πολλούς, για την οποία δέχθηκε επικρίσεις καθώς ενδέχεται να αυξήσει το κύρος του βορειοκορεάτη προέδρου.

https://www.washingtonpost.com/news/worldviews/wp/2018/03/06/3-big-questions-about-potential-north-korea-u-s-talks/?utm_term=.94faec5a6328
Προσπαθώντας να διαμορφώσει ένα πλαίσιο πολιτικής για την πρώτη συνάντηση μεταξύ των ηγετών των δύο χωρών, την Παρασκευή 9 Μαρτίου, η εκπρόσωπος τύπου  του Λευκού Οίκου, Sarah Sanders, δήλωσε ότι οποιαδήποτε συνάντηση θα γίνει υπό προϋποθέσεις. [5]

«Ας είμαστε σαφείς», είπε. «Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν κάνει μηδενικές παραχωρήσεις, αλλά η Βόρεια Κορέα έχει κάνει κάποιες υποσχέσεις. Η συνάντηση αυτή δεν θα διεξαχθεί δεν δούμε συγκεκριμένα βήματα και χειροπιαστές ενέργειες να γίνονται από τη Βόρεια Κορέα με βάση τις υποσχέσεις που έχει κάνει». [6]

Στο πλαίσιο των νέων αυτών εξελίξεων, η πλευρά της Βόρειας Κορέας δεν έχει ακόμη προβεί σε κάποια σχετική δήλωση, όπως και δεν έχει επιβεβαιώσει τις υποσχέσεις που σύμφωνα με τη Νότια Κορέα, έδωσε ο Βορειοκορεάτης ηγέτης, παρότι οι συναντήσεις αυτές ενδέχεται να σημάνουν τον τερματισμό του πυρηνικού προγράμματος της Βόρειας Κορέας. [7]

Ωστόσο καταλυτικής σημασίας είναι η άφιξη του υπουργού Εξωτερικών της Βόρειας Κορέας, Ri Yong-ho, την Πέμπτη στη Σουηδία για να συνομιλήσει με την ομόλογό του Margot Elisabeth Wallström, προετοιμάζοντας πιθανώς το έδαφος για τη συνάντηση μεταξύ του Αμερικανού προέδρου Donald Trump και του Βορειοκορεάτη ηγέτη Kim Jong-un.

Σύμφωνα με την Σουηδική πλευρά, ο Ri βρίσκεται στη Στοκχόλμη για συνομιλίες με τη Γουόλστρομ για την κατάσταση ασφαλείας στην κορεατική χερσόνησο και τη διπλωματική εκπροσώπηση των ΗΠΑ στη Βόρεια Κορέα. [8]

Η Σουηδία, η οποία έχει μακρόχρονες σχέσεις με το απομονωμένο καθεστώς και που δεν είναι μέλος της βορειοατλαντικής στρατιωτικής συμμαχίας του NATO, ενδέχεται να παίξει καθοριστικό ρόλο στις σχέσεις ΗΠΑ-Βόρειας Κορεας .

Η ιστορικά ουδέτερη χώρα, η πρεσβεία της οποίας εκπροσωπεί τα συμφέροντα των ΗΠΑ στην πρωτεύουσα της Βόρειας Κορέας, έχει συχνά διαδραματίσει ρόλο διαμεσολαβητή στις συζητήσεις μεταξύ Washington και Pyongyang και έχει αναφερθεί ως μια ενδεχόμενη χώρα διεξαγωγής της πιθανής συνάντησης μεταξύ Trump και Kim. [9]

Η αιφνιδιαστική ανακοίνωση για μία «ιστορική συνάντηση κορυφής» ανάμεσα στον Donald Trump και τον Kim Jong-un αποτελεί σημαντική εξέλιξη σε ένα από τα πιο πολύπλοκα διπλωματικά ζητήματα της εποχής μας. Ωστόσο το ξαφνικό ενδιαφέρον για συνομιλίες μπορεί να έχει σχετίζεται με το γεγονός ότι η Βόρεια Κορέα αποτελεί πλέον μια πυρηνική δύναμη. Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι τον τελευταίο χρόνο το απομονωμένο καθεστώς έχει σημειώσει σημαντικές προόδους στο πρόγραμμα βαλλιστικών πυραύλων και πυρηνικών όπλων. Με το ανεπτυγμένο της πυρηνικό πρόγραμμα, η Βόρεια Κορέα έχει πλέον ισχυροποιήσει την θέση της. Οι νέες λοιπόν συνθήκες προσδίδουν το κύρος και την δύναμη που για χρόνια η βορειοκορεάτικη πλευρά επιζητούσε, ώστε να προβεί σε διαπραγματεύσεις έχοντας καταδείξει την ικανότητα να χτυπήσει τις ΗΠΑ, και πιθανώς να ζητήσει την άρση των κυρώσεων που της έχουν επιβληθεί για να διευκολύνει τα οικονομικά της προβλήματα. [10]

Μετά από ένα χρόνο απειλών «πυρκαγιάς και μανίας», σχολίων, προσβολών και κυρώσεων, φαίνεται να έχουμε διπλωματική πρόοδο μεταξύ ΗΠΑ και Βόρειας Κορέας. Όποιο κι αν είναι το κίνητρο του Kim Jong-un, ο Trump αντιμετωπίζει τώρα ένα νέο σύνολο διπλωματικών προκλήσεων.

 

Παραπομπές:

[1] Josh Smith, (4 Μαρτίου 2018), South Korea sending envoys to North Korea as Trump suggests willing to talk, REUTERS.COM, Διαθέσιμο σε: https://www.reuters.com/article/us-northkorea-missiles-envoys/south-korea-sending-envoys-to-north-korea-as-trump-suggests-u-s-willing-to-talk-idUSKCN1GG02O?il=0

[2] Ben Westcott, (8 Μαρτίου 2018), South Korean officials leave for US with message from North Korea to Trump, CNN.COM, Διαθέσιμο σε:
https://edition.cnn.com/2018/03/08/asia/north-korea-south-korea-us-talks-intl/index.html

[3]  (8 Μαρτίου 2018), Seeking ‘Peaceful Resolution’: Transcript of South Korean Adviser’s Remarks, THE NEW YORK TIMES, Διαθέσιμο σε: https://www.nytimes.com/2018/03/08/world/asia/transcript-south-korea-nuclear-trump.html

[3] Andrew Yeo, (14 Μαρτίου 2018), Why North Korea wants a summit with Trump, THE WASHINGTON POST, Διαθέσιμο σε: https://www.washingtonpost.com/news/monkey-cage/wp/2018/03/14/why-north-korea-wants-a-summit-with-trump/

[5] Jessica Taylor, ( 9 Μαρτίου 2018),White House Says North Korea Meeting Will Happen Only With ‘Concrete’ Action, NPR.ORG, Διαθέσιμο σε:
https://www.npr.org/2018/03/09/592424958/white-house-says-north-korea-meeting-will-only-happen-with-concrete-action

[6] Sabrina Siddiqui & Benjamin Haas, (10 Μαρτίου 2018) , North Korea talks: Trump praises own role but Washington frets over details, ΤHE GUARDIAN, Διαθέσιμο σε: https://www.theguardian.com/us-news/2018/mar/10/north-korea-trump-kim-talks-summit

[7] Nicola Smith, (12 Μαρτίου 2018) , North Korea silent on meeting with Donald Trump, TELEGRAPH.COK.UK, Διαθέσιμο σε: https://www.telegraph.co.uk/news/2018/03/12/north-korea-silent-meeting-trump/

[8] Euan McKirdy, (16 Μαρτίου 2018), Sweden pledges to support historic US-North Korea dialogue, CNN.COM, Διαθέσιμο σε: https://edition.cnn.com/2018/03/16/europe/north-korea-sweden-intl/index.html

[9] Jan M. Olsen & David Keyton, (17 Μαρτίου 2018), Sweden, North Korea end 3 days of talks on security issues, ABCNEWS.GO.COM, Διαθέσιμο σε: http://abcnews.go.com/International/wireStory/north-korean-minister-meet-swedish-counterpart-53816534

[10] Andrew Yeo, (14 Μαρτίου 2018), Why North Korea wants a summit with Trump, THE WASHINGTON POST, Διαθέσιμο σε: https://www.washingtonpost.com/news/monkey-cage/wp/2018/03/14/why-north-korea-wants-a-summit-with-trump/?utm_term=.e619a25e6d12