του Θεοφάνη Κοτσώνη
Τόσο σε Ενωσιακό όσο και παγκόσμιο επίπεδο, κανείς δεν μπορεί πλέον να αρνηθεί την ραγδαία άνοδο συντηρητικών έως ακροδεξιών δυνάμεων σε θέσεις κλειδιά, γεγονός το οποίο διαστρεβλώνει με τη σειρά του τον θεσμικό άξονα λειτουργίας των κρατών, το λεγόμενο κράτος δικαίου. Ο Ορμπάν στην Ουγγαρία με τις αντιδημοκρατικές «μεταρρυθμίσεις» του, οι δεκάδες χιλιάδες εθνικιστές στη Βαρσοβία της Πολωνίας που φωνάζουν «Ζήτω η Λευκή Ευρώπη», ο νεοεκλεγείς πρόεδρος της Βραζιλίας ο οποίος πανηγυρίζει με τα τανκς επί των δρόμων, η διεκδίκηση της Γαλλικής Προεδρίας από την ακραία Λεπέν, αποτελούν ενδεικτικά παραδείγματα της προαναφερθείσας κρίσης. Μπορεί όμως να υπάρξει διέξοδος; Η απάντηση σε αυτή την ερώτηση είναι συνάρτηση της θέλησης μας για ουσιαστική αλλαγή.
Εν πρώτοις, το μεγαλύτερο όπλο καταπολέμησης των ακραίων φωνών είναι εκείνο της ψήφου. Στην τελευταία Ευρωπαϊκή εκλογική αναμέτρηση το ποσοστό συμμετοχής έφτασε μετά βίας το 42%, ενώ το ίδιο φαινόμενο παρατηρήθηκε και στις Αμερικανικές εκλογές το 2012 (40%). Γίνεται εμφανέστατο λοιπόν ότι ένας πρώτος τρόπος αντιμετώπισης είναι η ενεργή συμμετοχή όλων των πολιτών στις εκλογικές διαδικασίες, ιδίως της γηραιάς ηπείρου ένεκα των Ευροεκλογών του Μαΐου 2019, με πρωταρχικό γνώμονα την ανάδειξη ορθολογικών εκπροσώπων που θα διαπνέονται από ρεαλισμό και όχι λαϊκιστικές φανφάρες. Η αποχή του κόσμου αποτελεί ανοχή και άρα νομιμοποίηση όλων των κακέκτυπων ιδεών και πράξεων. Μόνο με συμμετοχική εγρήγορση μπορεί να περιοριστεί ευθαρσώς η όλο και ακμάζουσα πολιτική «μόδα» εγωκεντρικών και αντιδημοκρατικών πολιτικών προσώπων, που βασίζονται σε λαϊκισμό και υποσκάπτουν νομιμοφανώς τα θεσμικά όργανα και την νομοθεσία, απλά για να επιβιώσουν περισσότερα χρόνια στην εξουσία. Αυτό είναι το μοντέλο που επικρατεί στη Ρωσία, τη Μέση Ανατολή (έως και τη γειτονική μας Τουρκία) και που σιγά σιγά εξαπλώνεται και στις λεγόμενες χώρες του Δυτικού πολιτισμού.
Επιπροσθέτως, ξέροντας πλέον καλά πως από την παγκόσμια οικονομική κρίση του 2008 πλήθη εκατομμυρίων έχασαν τις δουλειές τους και γνώρισαν πρωτοφανή επίπεδα φτώχειας, οι εκάστοτε αξιωματούχοι οφείλουν να εξορθολογίσουν τις οικονομικές συνθήκες που συντηρούν την ανοχή ή χειρότερα την εμπιστοσύνη των μαζών σε ακροδεξιές έως και φασιστικές απόψεις. Για να γίνει αυτό, οικονομίες όπως της Ένωσης ή των ΗΠΑ πρέπει να μεταρρυθμίσουν τις διαδικασίες κατανομής και μεταφοράς του κεφαλαίου με τέτοιο τρόπο ώστε να μην ασφυκτιά η πλέον χαρακωμένη μεσαία τάξη, η οποία αποτελεί τον κορμό της φορολόγησης, άρα της οικονομίας και συνεπώς του ίδιου του κρατικού πυλώνα, κάτι το οποίο ανέφερε πρόσφατα και ο θρυλικός πολιτικός επιστήμονας Φράνσις Φουκουγιάμα. Η Ε.Ε. φαίνεται να έχει λάβει, αργοπορημένα βέβαια, ένα πρώτο μήνυμα καθώς συγκροτεί επιτέλους το δικό της Νομισματικό ταμείο (έπειτα από την Ελληνική λανθασμένη διευθέτηση του ΔΝΤ που είχε μηδενική πείρα από το ευρώ) έχοντας συγκροτήσει και ειδικό ταμείο πιθανής στήριξης μελών σε περίπτωση πιθανής χρεοκοπίας τους. Με μία τέτοια εντατικοποιημένη μέθοδο η λαϊκή αντίληψη δεν θα διασπάται από τυχοδιωκτικές υποσχέσεις και ανεφάρμοστα σενάρια αλλά θα έχει την κριτική ικανότητα ανάδειξης ρεαλιστικών λύσεων, επί του πρακτέου, αποφεύγοντας παραδείγματα λανθασμένης εμπιστοσύνης σε ουτοπικές εξαγγελίες όπως αυτά της Ελλάδας, Ισπανίας και πλέον της Ιταλίας…
Έχοντας πει αυτά ήρθε η ώρα να θίξουμε ένα εκ των κρισιμότερων – αν όχι το κρισιμότερο μέχρι και αυτή τη στιγμή – ζήτημα των χρόνων μας, που αποτελεί επίσης ένα λόγο ύπαρξης ακραίων πολιτικών επιλογών: το μεταναστευτικό/προσφυγικό. Αναλυτικότερα, το πολιτικό, οικονομικό και κοινωνικό αυτό θέμα έχει ενταχθεί σε ΚΆΘΕ ατζέντα σε παγκόσμιο επίπεδο. Ο λόγος προφανής: Οι ορδές προσφύγων από κράτη της Μέσης Ανατολής με κυριότερο αυτό της Συρίας (τουλάχιστον τα τελευταία 5 χρόνια) σε συνάρτηση με τους παράνομους μετανάστες διαφόρων κρατών που βρίσκουν ευκαιρία να ενταχθούν στους πρόσφυγες ψευδώς, έχουν δημιουργήσει κομφούζιο στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά και στον υπόλοιπο κόσμο (εξ ου και η τωρινή κρίση ανάμεσα σε ΗΠΑ και Μεξικό). Αυτήν ακριβώς την απροετοιμασία και αυτό το κοινωνικό χάος χρησιμοποιεί η «συμμαχία» των συντηρητικών και ακραίων δυνάμεων για να ανέλθουν στην εξουσία. Είναι πλέον όμως καιρός για τομές στο ζήτημα αυτό από τις προοδευτικές δυνάμεις(!).
Οποιαδήποτε ένωση, κράτος και εν συνόλω συμμαχία που σέβεται τον εαυτό της θα πρέπει να μην φοβάται να πράξει άνευ πιθανών ταμπελών και υποκοριστικών. Από τη στιγμή που πλήθη λαών δείχνουν την αγανάκτησή τους στην διευθέτηση του εν λόγω θέματος πρέπει, ιδίως σε πολιτικό επίπεδο, να αναθεωρηθεί ο τρόπος επέμβασης επ’ αυτού. Εν συμπεράσματι λοιπόν, οι προοδευτικές δυνάμεις πρέπει να δράσουν ακριβώς όπως και οι αντίπαλοι τους: σε εθνικό- κρατικό αλλά ταυτόχρονα και σε παγκόσμιο επίπεδο υπό την μορφή πολιτικών συμμαχιών και αλληλοϋποστήριξης. Στο ίδιο πνεύμα, τα νομοθετικά πλαίσια, Ενωσιακά και μη, πρέπει να αναδιαμορφωθούν ώστε να λύσουν το θέμα ισότιμα και δίκαια, δηλαδή ισομοιράζοντας τον πληθυσμό σε όλες τις χώρες έπειτα από συνεννόηση προβλέποντας παράλληλα σχέδιο επιστροφής των ανθρώπων αυτών στις χώρες καταγωγής τους, εν ευθέτω χρόνο, υπό την προϋπόθεση ότι οι συνθήκες επιβίωσης εκεί έχουν αναδιαμορφωθεί. Όλα αυτά, με την ανάλογη οικονομική στήριξη και όχι με το να σπρώχνουν τα προβλήματα κάτω από το χαλί, ως είθισται, βαφτίζοντας οποιαδήποτε κίνηση αντίδρασης σε τέτοιου είδους προβλήματα ως «φασιστική» χαρίζοντας έτσι τεράστιες ποσότητες πολιτών στους πραγματικά ακραίους, αφού μια τέτοια τακτική αποτυγχάνει και είναι αυτή που οδηγεί και την σημερινή Καγκελάριο σε σταδιακή αποχώρηση από το κόμμα και μετέπειτα την θεσμικής της θέση…
Συνοψίζοντας, για νικηθεί εξ ολοκλήρου, πριν να είναι πολύ αργά, η μάχη των προοδευτικών και ρεαλιστικών λύσεων έναντι των ακραίων και φασίζουσων νοοτροπιών, πρέπει να δρούμε συντονισμένα και όχι να εθελοτυφλούμε. Με γενναίες μεταρρυθμιστικές τομές αλλά και ουσιαστικές οικονομικές μεταβολές είναι παραπάνω από βέβαιο ότι θα επέλθει ένα καλύτερο πολιτικοοικονομικό, κοινωνικό και υπαρξιακό αύριο. Σε κάθε διαφορετική εκδοχή, ας είμαστε σίγουροι ως πολίτες ότι οι εντάσεις πάσης φύσεως και κλίμακας θα αυξάνονται, περισσότερο σφοδρές από ότι ποτέ άλλοτε, καταλήγοντας στα γνωστά αποτελέσματα του λαϊκισμού, της μη λειτουργίας των θεσμών και της γενικευμένης αντιπαλότητας : στον ρήξη, την διαμάχη και τον αλληλοαφανισμό.
H SAFIA (Student Association For International Affairs) δεν υιοθετεί ως Οργανισμός πολιτικές θέσεις. Οι απόψεις που δημοσιεύονται στο The SAFIA Blog αποδίδονται αποκλειστικά στους συγγραφείς και δεν αντιπροσωπεύουν απαραίτητα τις απόψεις του Σωματείου, του Διοικητικού Συμβουλίου ή των κατά περίπτωση και καθ’οιονδήποτε τρόπο συνεργαζόμενων φορέων.