από την Ελένη Καριοφύλλη, ερευνήτρια στην ομάδα «Οικονομικές Δυναμικές»

Στις 29/3/2019 έχει οριστεί η επίσημη ημερομηνία αποχώρησης της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση ως τότε όμως πρέπει να επισημοποιηθούν συμφωνίες και διαπραγματεύσεις σχετικά με φλέγοντα ζητήματα όπως είναι οι εμπορικές συμφωνίες μεταξύ των δυο μερών.

Οι διαφωνίες είναι πολλές στην προσπάθεια άκαρπα πολλές φορές να βρεθεί η χρυσή τομή για την ικανοποίηση των κοινών συμφερόντων. Αυτό συμβαίνει διότι υπάρχει μια γκρίζα ζώνη για το μέλλον και τις πιθανές συνέπειες, όχι μόνο στον οικονομικό αλλά σε ποικίλους τομείς που αφορούν εκατομμύρια ανθρώπους. Στη συνέχεια θα αναλυθούν οι τομείς της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, της ναυτιλίας και του κοινωνικού γίγνεσθαι.

Όσον αφορά τα δίδακτρα των αγγλικών πανεπιστημίων μετά τo Brexit, η Theresa May με συνέντευξη της αποκάλυψε πως τα ποσά που θα καταβάλλουν και οι προϋποθέσεις  που θα εισάγονται οι Ευρωπαίοι φοιτητές παραμένουν ίδια, τουλάχιστον μέχρι το ακαδημαϊκό έτος 2019-2020.

Αναφέρεται ωστόσο ότι μετά το 2020 οι Ευρωπαίοι σπουδαστές ίσως χρειαστεί να μεριμνήσουν για μια αύξηση στα δίδακτρα τους. Αξίζει να σημειωθεί ότι ακόμα και μετά την επίσημη έξοδο από την Ε.Ε, το προνόμιο των φοιτητικών δανείων για όλη την διάρκεια σπουδών που παρέχεται από την Αγγλία θα συνεχίσει να ισχύει – τονίζοντας έτσι την ίση μεταχείριση μεταξύ Ευρωπαίων και Άγγλων πολιτών.

Για να μιλήσουμε με νούμερα όμως στην Αγγλία:

  • Βρετανοί φοιτητές: μέχρι £9,250 (€10,400) το χρόνο
  • Ε.Ε. φοιτητές: το ίδιο με τους Βρετανούς φοιτητές
  • Φοιτητές από χώρες εκτός Ε.Ε.: μεταξύ £11,000 (€12,000) και £58,600 (€66,000) ανάλογα με τον κλάδο σπουδών

Οι φοιτητές της Ε.Ε. αντιπροσωπεύουν περισσότερους από 80.000 από τους 1.6 εκατομμύρια προπτυχιακούς φοιτητές σε Πανεπιστήμια του Ηνωμένου Βασιλείου, συμπεριλαμβανομένων και 65.000 σπουδάζουν στην Αγγλία και σχεδόν 50.000 είναι μεταπτυχιακοί.

Αν αναλύσουμε ορθολογικά το θέμα και μέσω μιας οικονομικής σκοπιάς, θα διαπιστώσουμε ότι μετά το δημοψήφισμα η αγγλική λίρα έπεσε, με αποτέλεσμα η μεταβολή αυτή της ισοτιμίας να ευνοήσει τους φοιτητές των υπόλοιπων χωρών και συνεπώς της Ελλάδας αφού τα δίδακτρα και το κόστος διαβίωσης θα γίνει πιο προσιτό για τους Έλληνες σπουδαστές.

Όπως είναι γνωστό η Βρετανία βασίζεται στον κλάδο της ναυτιλίας καθώς ο κλάδος αυτός αποτελεί ένα μεγάλο ποσοστό του ΑΕΠ της, ενώ διακρίνεται ως ένα από τα μεγαλύτερα λιμάνια όχι μόνο της Ευρώπης αλλά και όλου του κόσμου.

Η αλήθεια είναι πως μετά το άκουσμα της αποχώρησης της, εφοπλιστές και ναυτιλιακές εταιρίες βροντήθηκαν και άρχισαν αμέσως να ψάχνουν για νέες έδρες όπως Φρανκφούρτη, το Μόντε Κάρλο, η Σιγκαπούρη, το Παρίσι ή ακόμη και ο Πειραιάς.

Από την άλλη πλευρά, Βρετανοί του χώρου αναφέρουν πως η κατάσταση  αυτή αποτελεί μια αφορμή για την Μ.Βρετανία ώστε να δημιουργήσει πιο προνομιακές συνθήκες για επενδύσεις δίνοντας βάση στην τεχνολογική πρόοδο και την ναυπηγική βιομηχανική σε συνδυασμό με την διάνοιξη νέων εμπορικών δρόμων.

Αξίζει να γίνει αναφορά και σε πιο πρακτικά ζητήματα όπως την μεταφορά ανθρώπων προς την Βρετανία. Από τον επόμενο χρόνο που η Βρετανία θα είναι εκτός ζώνης Σένγκεν έτσι  θα χρειαστεί να υποβάλει τους επισκέπτες τις σε περαιτέρω ελέγχους όπως και τα προϊόντα, που πιθανώς να οδηγήσει σε αρνητικό κλίμα για τον τουρισμό και το εμπόριο.

Η Βρετανία όπως είναι γνωστό στηρίζεται και στον  αγροτικό τομέα, ο οποίος όπως λέγεται θα παρακμάσει καθώς δεν θα δέχεται πια τα ευρωπαϊκά κονδύλια και τις επιδοτήσεις (υπολογίζονται σε 4 δις λίρες ετησίως) που τον στήριζαν αλλά και λόγο της φραγής  των συνόρων.

Στις 14/11 πιο συγκεκριμένα συμφωνήθηκε μια στενή συνεργασία για να μην ζημιωθεί καμία πλευρά με έμφαση όμως στα συμφέροντα και τα δικαιώματα των πολιτών της Ε.Ε.Η συμφωνία, εφόσον επικυρωθεί, χαρίζει σε τράπεζες και επιχειρήσεις την άρση της αβεβαιότητας – ο,τι πιο πολύτιμο στις σημερινές συνθήκες αστάθειας. Σηματοδοτεί όμως παράλληλα το τέλος της εύκολης πρόσβασης στην ενιαία εσωτερική αγορά. Δημιουργεί ένα περιβάλλον νέων δεδομένων, στο οποίο θα κερδίσει όποιος επιδείξει μεγαλύτερη ικανότητα προσαρμογής.

Οι εξελίξεις αναμένονται ραγδαίες με την μεγάλη πιθανότητα κάποια από τις δυο πλευρές να μείνει δυσαρεστημένη από τις συμφωνίες που θα προκύψουν. Οι μελλοντικές επιπτώσεις είναι ακόμα απρόβλεπτες καθώς δεν υπάρχει ακόμα ένα ακριβές σχέδιο ενώ παράλληλα δεν έχει καθοριστεί και το χρονικό πλαίσιο εφαρμογής όλων των διατάξεων. Γεγονός είναι ότι δημιουργείται μια ρήξη μεταξύ των πολιτικών σχετικά με την πορεία της χώρες  δημιουργώντας έτσι ένα ασταθές έδαφος για πρόοδο και εθνική σύμπνοια.

Βιβλιογραφία

[1] Καθημερινή, Συζήτηση για το μέλλον της ναυτιλίας μετά το Brexit, Διαθέσιμο εδώ. [Ανακτήθηκε 11/11/2018]

[2] Guardian, Brexit: the next steps, Διαθέσιμο εδώ. [Ανακτήθηκε 06/02/2018]

[3] Euronews, Brexit Guide: where are we now, Διαθέσιμο εδώ. [Ανακτήθηκε 06/02/2018]