της Μυρτώς Παπαδοπούλου
Στη σημερινή εποχή ερχόμαστε συχνά αντιμέτωποι με ειδήσεις που αφορούν όλα τα είδη της κακοποίησης. Στο παρόν άρθρο θα αναφερθούμε σε δυο μορφές κακοποίησης, που αποτελούν και παράδοση σε κάποιες χώρες της Αφρικής και της Μέσης Ανατολής κι έχουν ως αποδέκτες τους τις γυναίκες. Συγκεκριμένα το σιδέρωμα του στήθους και η κλειτοριδεκτομή είναι δυο μόνον από τις πολλές μορφές που έχει η κακοποίηση εις βάρος των γυναικών.
Το σιδέρωμα του στήθους είναι μια μέθοδος βαριάς μορφής κακοποίησης που υφίστανται οι γυναίκες, με στόχο να πάψουν να είναι ελκυστικές αλλά και να «προφυλαχθούν» από τις σεξουαλικές επιθέσεις. Σήμερα πάνω από 3,8 εκατομμύρια κορίτσια παγκοσμίως, έχουν υποστεί σιδέρωμα του στήθους. Μάλιστα πολλές ΜΚΟ έχουν επισημάνει ότι πλέον εφαρμόζεται και στην Ευρώπη εξαιτίας της μετανάστευσης.
Η συγκεκριμένη μέθοδος ξεκινάει να εφαρμόζεται όταν αρχίζει να αναπτύσσεται το στήθος. Αξίζει να αναφέρουμε ότι ο θύτης τις περισσότερες αν όχι όλες τις φορές, προέρχεται από το στενό οικογενειακό περιβάλλον, με πολλές αναφορές να κάνουν λόγο και για τη μητέρα-θύτη. Σε αυτό το σημείο θα πρέπει να επισημάνουμε ότι το σιδέρωμα του στήθους έχει χαρακτηριστεί ως μια μορφή κεκαλυμμένης βίας αφού είτε το θύμα δεν προβαίνει σε καταγγελίες γιατί πιστεύει ότι γίνεται για «καλό του», ακριβώς επειδή αυτή η πράξη προέρχεται από τους οικείους του είτε οι αρχές αδιαφορούν μένοντας σε απλές συστάσεις και αναφορές.
Η διαδικασία που απαιτείται είναι η εξής: Χρειάζεται μια πυρακτωμένη σπάτουλα που την τοποθετούν πάνω στο στήθος και μια πέτρα από επάνω για να πιέζει. Επίσης το ίδιο γίνεται και με μια πυρωμένη πέτρα, την οποία τοποθετούν πάνω στο στήθος κάνοντας κυκλικές κινήσεις. Αυτές οι διαδικασίες ακολουθούνται από τις φτωχές οικογένειες, αντίθετα οι πλούσιες τοποθετούν στην περιοχή του στήθους έναν λαστιχένιο ιμάντα. Η διαδικασία αυτή ακολουθείται αρκετές εβδομάδες μέχρι να επιτευχθεί το επιθυμητό αποτέλεσμα, το οποίο είναι να σπάσουν οι ιστοί και οι αδένες ώστε να μην αναπτυχθεί το στήθος και συγκριμένα ο όγκος του αλλά να ισιώσει. Απώτερος στόχος να πάψουν να είναι ελκυστικές και να «προφυλαχτούν» από τις σεξουαλικές παρενοχλήσεις και κακοποιήσεις, για να μη σταματήσουν την εκπαίδευσή τους και οδηγηθούν στο να παντρευτούν και στο να μείνουν έγκυες. Όπως είναι φυσικό από αυτό προκαλούνται μολύνσεις, φλεγμονές, ολική ή μερική καταστροφή των αδένων μέχρι και η εμφάνιση του καρκίνου.
Δυστυχώς κάποια από τα θύματα στη μετέπειτα ζωή τους δε θα μπορέσουν να θηλάσουν τα παιδιά τους. Η λύση βρίσκεται στα τροπικά μυρμήγκια μια ακόμη αποτρόπαιη πράξη, την οποία οφείλουν να υπομείνουν. Αυτά τσιμπάνε το στήθος για να τονώσουν την παραγωγή του μητρικού γάλακτος για να μπορέσουν να θηλάσουν, πρακτική που δεν αποδίδει πάντα.
Το σιδέρωμα στο στήθος ως μέθοδο εφαρμόζεται στη Νιγηρία, το Καμερούν και τη Νότια Αφρική. Σε αυτό το σημείο θα πρέπει να επισημάνουμε το εξής: Σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες διαπιστώθηκε ότι στο Ηνωμένο Βασίλειο και συγκεκριμένα στο Βόρειο Λονδίνο λόγω της μετανάστευσης υπάρχει υψηλό ποσοστό που εφαρμόζει αυτή την μορφή κακοποίησης.
Άλλη μια μέθοδος κακοποίησης που υφίστανται οι γυναίκες είναι η κλειτοριδεκτομή, η συγκεκριμένη πρακτική λαμβάνει χώρα κυρίως στην Αφρική και τη Μέση Ανατολή, ωστόσο έχει παρατηρηθεί και σε άλλες περιοχές ανά τον κόσμο. Συνολικά την κλειτοριδεκτομή την έχουν υποστεί πάνω από 140.000.000 γυναίκες παγκοσμίως. Η κλειτοριδεκτομή επιβάλλεται στις γυναίκες με το πρόσχημα ότι πρέπει να αφαιρεθεί η κλειτορίδα για να είναι καθαρές, αφού όσο την έχουν είναι βρώμικες. Σύμφωνα με κάποιους ιμάμηδες και πιστούς μουσουλμάνους αυτή η πρακτική αναφέρεται στο Κοράνι – αν και δεν υπάρχει ρητή αναφορά -, ωστόσο υπάρχουν δυο αντιθέσεις ως προς αυτό τον ισχυρισμό. Πρώτον η κλειτοριδεκτομή δεν εφαρμόζεται στο Ιράν, στο Ιράκ και στη Σαουδική Αραβία που θεωρούνται οι πιο σκληροπυρηνικές μουσουλμανικές χώρες. Δεύτερον η εν λόγω πρακτική εφαρμόζεται και από μη μουσουλμάνους.
Οι λόγοι για τους οποίους η κλειτοριδεκτομή υπάρχει στις ημέρες μας, είναι γιατί βασίζεται στις αντιλήψεις αυτών των λαών. Αναλυτικότερα πιστεύουν ότι όσες δεν έχουν κάνει κλειτοριδεκτομή είναι ανικανοποίητες ως προς το ερωτικό κομμάτι, ενώ όσες έχουν κάνει είναι συνετές και πιστές στην οικογένειά τους. Άλλοι το παραλληλίζουν με το ανδρικό μόριο και φοβούνται ότι θα μεγαλώσει ενώ άλλοι ότι εάν έρθει κατά τη διάρκεια του τοκετού σε επαφή το κεφάλι του μωρού με την κλειτορίδα θα πεθάνει.
Αυτή η πρακτική εφαρμόζεται συνήθως μεταξύ της βρεφικής ηλικίας και της ηλικίας των 15 ετών ενώ δεν είναι λίγες οι φορές που έχουν σημειωθεί περιστατικά κλειτοριδεκτομής δυο μέρες μετά τη γέννηση του βρέφους.
«Υπάρχουν 4 τύπου κλειτοριδεκτομής: Η αφαίρεση μέρους ή όλης της κλειτορίδας, η αφαίρεση της κλειτορίδας και των μικρών χειλέων, η εκτομή των μικρών και των μεγάλων χειλέων και τα ράψιμο του κόλπου και οι αταξινόμητες περιπτώσεις που περιλαμβάνουν τρύπημα, τομή ή καυτηριασμό της κλειτορίδας, κόψιμο ή γδάρσιμο του κόλπου κ.α..»
Η κλειτοριδεκτομή είναι μια απάνθρωπη πρακτική που σημαδεύει τις γυναίκες σε όλη τους τη ζωή. Οι συνέπειες της είναι η αιμορραγία, οι μολύνσεις, οι λοιμώξεις, η μη απόλαυση της ερωτικής επαφής, οι ανεπανόρθωτες δυσλειτουργίες όπως το ότι δε μπορούν να μείνουν έγκυες, η μετάδοση του AIDS μέχρι και ο θάνατος.
Από το 1997, έχουν ξεκινήσει προσπάθειες του να περιοριστεί το φαινόμενο της κλειτοριδεκτομής. Το 2013, 26 κράτη της Αφρικής δια νόμου απαγόρευσαν την κλειτοριδεκτομή ως μια βάναυση πρακτική.
Και οι δυο μέθοδοι – σιδέρωμα του στήθους και κλειτοριδεκτομή – είναι δυο απάνθρωπες πρακτικές που υφίστανται οι γυναίκες σε όλες τις ηλικίες ανά τον κόσμο. Ουσιαστικά πρόκειται για ακρωτηριασμό των γυναικείων γενετικών οργάνων, μια πράξη καταδικαστέα. Δυστυχώς τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια αύξηση, η οποία θα κλιμακωθεί ακόμη περισσότερα τα επόμενα χρόνια. Η μόνη λύση σε αυτό το πρόβλημα, το οποίο πρέπει να ξεριζωθεί από τις κοινωνίες είναι η σωστή ενημέρωση. Πηγή του κακού δεν είναι τα γενετικά όργανα των γυναικών, πηγή του κακού είναι αυτές οι πανάρχαιες αντιλήψεις.
Εν κατακλείδι το σιδέρωμα στο στήθος και η κλειτοριδεκτομή, θα εκλείψουν όταν πάψουν να βρίσκουν αυτές οι αντιλήψεις, εφαρμογή στα σώματα των γυναικών. Ας ελπίσουμε ότι στο μέλλον δε θα υπάρξει ούτε μια γυναίκα που να υφίσταται αυτές τις εξευτελιστικές και βάναυσες πρακτικές. Ως γυναίκα θλίβομαι όταν αυτές οι πρακτικές εφαρμόζονται από χέρια γυναικών και δη συγγενών. Είναι εξοργιστικό το γεγονός ότι η κακοποίηση καλύπτεται με τον μανδύα του εθίμου και της παράδοσης, τον οποίο έχει επιβάλλει μια μειοψηφία. Κοινός παρανομαστής και των δυο είναι το μίσος προς τη γυναικεία φύση, η οποία πρέπει να τιμωρηθεί μέσα από τέτοιες πρακτικές. Το χειρότερο όλων είναι η σιωπηλή συγκατάθεση και υπακοή των γυναικών.
Ο σωματικός πόνος μπορεί να ιατρεύεται ο ψυχικός όμως όχι. Ευχή όλων των θυμάτων είναι να μη βιώσει άλλη γυναίκα αυτά που βίωσαν εκείνες.
H SAFIA (Student Association For International Affairs) δεν υιοθετεί ως Οργανισμός πολιτικές θέσεις. Οι απόψεις που δημοσιεύονται στο The SAFIA Blog αποδίδονται αποκλειστικά στους συγγραφείς και δεν αντιπροσωπεύουν απαραίτητα τις απόψεις του Σωματείου, του Διοικητικού Συμβουλίου ή των κατά περίπτωση και καθ’οιονδήποτε τρόπο συνεργαζόμενων φορέων.