από την Αθηνά Σπανού, ερευνήτρια της ομάδας «Πολιτική & Διεθνείς Σχέσεις»

Η Γενική Συνέλευση του Ο.Η.Ε αποφάσισε, στις 7 Απριλίου 2011, να τιμήσει το πρώτο «ταξίδι» του Ανθρώπου στο διάστημα. Έτσι κάθε χρόνο στις 12 Απριλίου γιορτάζεται η Διεθνής Ημέρα Πτήσης του Ανθρώπου στο Διάστημα και συμβολίζει την πτήση του Ρώσου Γιούρι Γκαγκάριν γύρω από την τροχιά της Γης. Η συγκεκριμένη ημερομηνία είναι ευρέως διαδεδομένη ως «Η νύχτα του Γιούρι» και είναι αφιερωμένη σε ένα από τα σημαντικότερα επιτεύγματα του ανθρώπινου είδους. Έκτοτε η εξερεύνηση του Διαστήματος έλαβε μεγαλύτερες διαστάσεις, εξαιτίας της επιστημονικής προόδου, ενώ ακολούθησε λίγα χρόνια μετά και η προσεδάφιση του Ανθρώπου στη Σελήνη. Ας γνωρίσουμε όμως την ιστορία του «Κέδρου» μέσα στο σκάφος Βοστόκ 1.

Ο Κέδρος, όπως ήταν το κωδικό όνομα του Σοβιετικού κοσμοναύτη Γιούρι Γκαγκάριν, πραγματοποίησε, τη 12η Ιουλίου 1961, την πρώτη επανδρωμένη πτήση στο Διάστημα. Ο Γιούρι Γκαγκάριν, επιβιβάστηκε στις 09:07, ώρα Μόσχας, στο διαστημόπλοιο Βοστόκ 1, με αποστολή να εκτελέσει το γύρο της υδρογείου. Στη διάρκεια της αποστολής ο Ρώσος κοσμοναύτης δεν κατείχε το χειρισμό του σκάφους γιατί δεν ήταν γνωστό αν οι συνθήκες θα μπορούσαν να επηρεάσουν τον κοσμοναύτη, βιολογικά και ψυχολογικά. Ο συνδυασμός για το ξεκλείδωμα του χειριστηρίου βρισκόταν μέσα σ’ ένα σφραγισμένο φάκελο που είχε μαζί του, ενώ το σκάφος ελεγχόταν από επιτελείο επιστημόνων και τεχνικών στη Γη. Εικοσιπέντε  λεπτά μετά την εκτόξευση, το σκάφος μπήκε σε ελλειπτική τροχιά, διάρκειας περίπου ογδόντα εννιά λεπτών. Μετά από εξήντα επτά λεπτά σε τροχιά, το προσωπικό ελέγχου πτήσης έδωσε εντολή στο σκάφος να πυροδοτήσει τους κινητήρες επιβράδυνσης και να αρχίσει την επανείσοδό του στην ατμόσφαιρα. Ο Γιούρι Γκαγκάριν δεν προσγειώθηκε μέσα στην κάψουλα, αλλά εγκατέλειψε το διαστημόπλοιο με εκτινασσόμενο κάθισμά και από ύψος 7 χιλιομέτρων. Μετά από ελεύθερη πτώση προσγειώθηκε κοντά στην πόλη Τακτάροβα με αλεξίπτωτο. Η αποστολή έλαβε τέλος στις 10:55,ώρα Μόσχας και διήρκησε συνολικά 108 λεπτά. Αποτέλεσε την Πρώτη Πτήση του Ανθρώπου στο Διάστημα. Συγκεκριμένα σε διάρκεια 108 λεπτών και με «πρωταγωνιστή» τον Γιούρι Γκαγκάριν το Διαστημόπλοιο Βοστόκ 1 πραγματοποίησε μια πλήρη περιστροφή γύρω από τη Γη,  σηματοδοτώντας την πρώτη «επαφή» του ανθρώπου στο Διάστημα.

Στα επόμενα χρόνια, ο Γιούρι Γκαγκάριν έλαβε πλήθος τιμών και βραβείων με σημαντικότερο το μετάλλιο του Ήρωα της Σοβιετικής Ένωσης, που ήταν και η ανώτατη διάκριση της χώρας. Έφυγε από τη ζωή το1968, όταν το αεροσκάφος που πετούσε κατά την διάρκεια εκπαίδευσης κατέπεσε από μηχανική βλάβη. Παρ’ όλα αυτά, το όνομα του είναι γραμμένο στις σελίδες της ιστορίας και αποτέλεσε σημαντική αφετηρία στην εξέλιξη της προόδου του Ανθρώπου στη σχέση του με το Διάστημα. Δίπλα στο όνομα του βρίσκεται η πρώτη περιπέτεια του Διαστήματος για τον Άνθρωπο. Οι πρώτες του λέξεις σε αυτό το σύντομο «ταξίδι» ήταν «Κοιτάζω τη Γη και είναι τόσο όμορφη».