Πυρηνικά όπλα: οι “έχοντες” ανά την υφήλιο

της Σωτηρίας Κόρδα,

Τα πυρηνικά όπλα είναι τα πιο επικίνδυνα όπλα στον πλανήτη. (Watson, 2011) Μπορούν να καταστρέψουν μια ολόκληρη πόλη, ενδεχομένως να σκοτώσουν εκατομμύρια ανθρώπους και να θέσουν σε κίνδυνο το φυσικό περιβάλλον και τις ζωές των μελλοντικών γενεών μέσω των μακροπρόθεσμων καταστροφικών τους επιπτώσεων. (Watson, 2011) Οι κίνδυνοι από αυτά τα όπλα προκύπτουν από την ίδια τους την ύπαρξη. Παρόλο που τα πυρηνικά όπλα χρησιμοποιήθηκαν μόνο δύο φορές σε πόλεμο – στις βομβιστικές επιθέσεις της Χιροσίμα και του Ναγκασάκι το 1945 – περίπου 14.500 παραμένουν σήμερα, ενώ έχουν διεξαχθεί πάνω από 2.000 πυρηνικές δοκιμές (Davenport,, 2019).

  Η μεγάλη απελευθέρωση ενέργειας που παρατηρείται στις πυρηνικές αντιδράσεις οδήγησε στη μελέτη, κατασκευή και παραγωγή πανίσχυρων όπλων με τεράστια εκρηκτική δύναμη, τα οποία λειτουργούν με βάση την πυρηνική σχάση ή την πυρηνική σύντηξη. Στα πυρηνικά όπλα σχάσης, που λέγονται και ατομικές βόμβες, η αλυσιδωτή αντίδραση είναι ανεξέλεγκτη, και όχι ελεγχόμενη όπως στους πυρηνικούς αντιδραστήρες. Αυτό σημαίνει πως σε κάθε κλάσμα δευτερολέπτου διασπάται ένας μεγάλος αριθμός πυρήνων που απελευθερώνουν ασύλληπτη ποσότητα ενέργειας με μια τρομακτική έκρηξη. Περισσότερο όμως καταστροφικά θεωρούνται τα θερμοπυρηνικά όπλα ή βόμβες υδρογόνου. Σύμφωνα με το Ελληνικό Κέντρο Ελέγχου Όπλων, η βόμβα υδρογόνου είναι ένα σύγχρονο θερμοπυρηνικό όπλο που η λειτουργία του βασίζεται στη σύντηξη πυρήνων βαρέων ισοτόπων του υδρογόνου σε πυρήνες ηλίου. Κατά τη σύντηξη αυτή παράγεται τεράστια ποσότητα ενέργειας που συνοδεύεται από μεγάλο θερμικό κύμα, ωστικό κύμα και ραδιενεργό ακτινοβολία. Για παράδειγμα, η βόμβα Β53 που κατασκευάστηκε την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου και συγκεκριμένα κατά την Κρίση των Πυραύλων της Κούβας το 1962 είχε 600 φορές πιο καταστροφική ισχύ από τη βόμβα στη Χιροσίμα. (Watson, 2011). Τα πυρηνικά, μαζί με τα βιοχημικά, χαρακτηρίζονται ως όπλα μαζικής καταστροφής, σε αντίθεση με τα συμβατικά όπλα μικρής κλίμακας. (United Nations).

Ιστορικό υπόβαθρο

Οι Ηνωμένες Πολιτείες, το Ηνωμένο Βασίλειο και ο Καναδάς συνεργάστηκαν κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, στο λεγόμενο Manhattan Project, για την αντιμετώπιση του ναζιστικού γερμανικού έργου της ατομικής βόμβας κατά τη δεκαετία του 1930. (Groves, 2009).

  Επί προεδρίας Τρούμαν, τον Ιούλιο του 1945, πραγματοποιήθηκε η πρώτη πυρηνική δοκιμή, η οποία στέφθηκε με επιτυχία. Λίγες ημέρες αργότερα, σημειώθηκαν δύο ατομικές βομβιστικές επιθέσεις στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι, 6 και 9 Αυγούστου αντίστοιχα, σκοτώνοντας δεκάδες χιλιάδες Ιάπωνες μαχητές και μη, και συγχρόνως καταστρέφοντας εκατοντάδες στρατιωτικές βάσεις και εργοστάσια. (Best, 2005). Η ρίψη των δυο ατομικών βομβών πάνω από τις Ιαπωνικές πόλεις εκ μέρους των Ηνωμένων Πολιτειών, με στόχο την αναγκαστική άνευ όρων παράδοση της Ιαπωνίας, αποτέλεσε το αφετηριακό γεγονός μιας μακροχρόνιας προβληματικής γύρω από την νομιμότητα των πυρηνικών όπλων με έντονο νομικό και πολιτικό ενδιαφέρον. Το συμβάν αυτό έδωσε επίσης το έναυσμα στη Σοβιετική Ένωση να αρχίσει να αναπτύσσει το δικό της σχέδιο ατομικής βόμβας. (Khrushchev, 1974). Σύντομα, οι δύο χώρες ανέπτυξαν ακόμη πιο ισχυρά όπλα σύντηξης, γνωστά ως “βόμβες υδρογόνου”. Ο Αμερικανός Πρόεδρος Τρούμαν τήρησε την υπόσχεσή του, απειλώντας να εξαλείψει την ικανότητα της Ιαπωνίας να διεξάγει πόλεμο, με αποτέλεσμα την παράδοσή της μερικές μέρες αργότερα. Και αυτό ήταν “η αρχή των πάντων”.

  Το μονοπωλιακό καθεστώς της αμερικανικής βόμβας ώθησε τον Στάλιν προς αναζήτηση δικού του ατομικού προγράμματος. Ωστόσο, η Σοβιετική Ένωση ήταν ακόμα απασχολημένη με τον πόλεμο στην Ευρώπη για να αφιερωθεί σε αυτό το έργο. Μόνο μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, το ζήτημα του ποιος πρέπει να ελέγχει τα ατομικά όπλα κατάφερε να γίνει η προτεραιότητα της διεθνούς ατζέντας, φτάνοντας να αποτελεί καίριο σημείο διαμάχης. (Todd, 2015).

  Ένα σχέδιο διεθνούς ελέγχου – The Baruch Plan – προτάθηκε στον νεοσυσταθέντα Οργανισμό των Ηνωμένων Εθνών, αλλά κατέστη γρήγορα σαφές ότι επρόκειτο για μία προσπάθεια αποτροπής των σοβιετικών πυρηνικών ενεργειών. (Gerber, 1982). Ως εκ τούτου, οι Σοβιετικοί άσκησαν βέτο στο σχέδιο, προχωρώντας παράλληλα στην απαγόρευση της χρήσης ατομικών όπλων. Υπό τον φόβο της απώλειας του αμερικανικού μονοπωλίου, ο Πρόεδρος Τρούμαν ανακοίνωσε την απόφαση να ξεκινήσει ένα πρόγραμμα συντριβής πολύ πιο ισχυρό: την βόμβα υδρογόνου (ή αλλιώς θερμοπυρηνικό όπλο). (History). Επίσης, το 1946 το Κογκρέσο ίδρυσε την Επιτροπή για την Ατομική Ενέργεια (Atomic Energy Commission), με σκοπό την παραγωγή πυρηνικών όπλων από τον στρατό, αλλά και την ανάπτυξη πυρηνικής ενέργειας. Ωστόσο, αξίζει να σημειωθεί πως για τους επιστήμονες το ζήτημα ήταν ηθικό και υπήρχε αβεβαιότητα, καθώς η δημιουργία ενός όπλου χιλιάδων φορών πιο ισχυρού από τις ατομικές βόμβες, θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί μόνο εναντίον μεγάλων πληθυσμών και συνεπώς θα αποτελούσε όπλο γενοκτονίας.

  Οι Ηνωμένες Πολιτείες πυροδότησαν το πρώτο θερμοπυρηνικό όπλο την 1η Μαρτίου 1954, έχοντας ως αποτέλεσμα τη χειρότερη ραδιολογική καταστροφή στην αμερικανική ιστορία στις Νήσους Μάρσαλ, όπου κάτοικοι εκτέθηκαν σε σημαντικές ποσότητες ακτινοβολίας. (Atomic Heritage Foundation). Το συμβάν αυτό αναζωπύρωσε τις ανησυχίες της Ιαπωνίας αναφορικά με τους κινδύνους της ακτινοβολίας, καθώς ιαπωνικό αλιευτικό – τόσο το πλήρωμα όσο και το φορτίο του – υπέστη τις βλαβερές επιπτώσεις της ραδιενέργειας. (Engel, 1958). Από εδώ και στο εξής, η μοίρα του κόσμου θα ήταν συνδεδεμένη με τη μοίρα των υπερδυνάμεων-κατόχων βομβών.

  Καθ’ όλη τη διάρκεια της δεκαετίας του ’50 και στις αρχές της δεκαετίας του ’60, οι ΗΠΑ και η ΕΣΣΔ αγωνίζονταν για κατάκτηση πυρηνικής υπεροχής. Το πλήθος των πυρηνικών δοκιμών, ως ένα σημάδι της τεχνολογικής ανάπτυξης, οδήγησε στην άσκηση πιέσεων από εξέχοντες επιστήμονες και πολιτικούς, με αποτέλεσμα την κήρυξη προσωρινού μορατόριουμ δοκιμών το 1958 από ΗΠΑ, Ηνωμένο Βασίλειο και ΕΣΣΔ. Όμως, τρία χρόνια αργότερα, τόσο οι ΗΠΑ όσο και οι Σοβιετικοί διέκοψαν το μορατόριουμ, πραγματοποιώντας πυρηνικές δοκιμές με μεγάλη συχνότητα αυτή τη φορά.

Δόγμα της αμοιβαίας εγγυημένης καταστροφής – Mutual assured destruction doctrine

  Όταν η Σοβιετική Ένωση πέτυχε την πυρηνική ισοτιμία με τις Ηνωμένες Πολιτείες, το γεγονός αυτό έγινε επισήμως δεκτό σαν  στρατιωτικό δόγμα της αμοιβαίας εγγυημένης καταστροφής, γνωστό και ως Mutual Assured Destruction (Lewis Gaddis, 1982) πρωτοεμφανιζόμενο στο τέλος της διοίκησης του Κένεντι (1962-63), θεωρώντας ότι συμβάλλει στην αποφυγή οποιωνδήποτε άμεσων πλήρων συγκρούσεων μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Σοβιετικής Ένωσης. Η αμοιβαία εγγυημένη καταστροφή (Mutual assured destruction) είναι ένα δόγμα στρατιωτικής στρατηγικής και πολιτικής εθνικής ασφάλειας στην οποία η πλήρης χρήση πυρηνικών όπλων από δύο ή περισσότερες αντίθετες πλευρές θα προκαλούσε την πλήρη εξολόθρευση τόσο του επιτιθέμενου όσο και του αμυνόμενου. Βασίζεται στη θεωρία του αποτρεπτικού παράγοντα, σύμφωνα με την οποία η απειλή χρήσης ισχυρών όπλων κατά του εχθρού εμποδίζει τη χρήση των ίδιων όπλων από τον εχθρό. (Lewis Gaddis, 1982). Με λίγα λόγια, όποιος πυροβολεί πρώτος, πεθαίνει δεύτερος. Το δόγμα χρησιμοποιήθηκε σε πολλές τακτικές των ΗΠΑ αλλά και στην πολιτική ρητορική των ηγετών τόσο στις Ηνωμένες Πολιτείες όσο και στην ΕΣΣΔ κατά διάφορες περιόδους του Ψυχρού Πολέμου.

Case study: Η Κρίση των Πυραύλων της Κούβας (1962), οι 13 θερμές μέρες του Ψυχρού Πολέμου

  Η Κρίση των πυραύλων της Κούβας (Cuban Missile Crisis) ήταν μία αντιπαράθεση διάρκειας 13 ημερών τον Οκτώβριο του 1962 μεταξύ των ΗΠΑ και της Σοβιετικής Ένωσης λόγω των σοβιετικών βαλλιστικών πυραύλων που αναπτύχθηκαν στην Κούβα Η ιστορική της σημασία έγκειται στο γεγονός πως έφερε τις δύο υπερδυνάμεις της εποχής πολύ κοντά σε έναν πυρηνικό πόλεμο. Αιτία της κρίσης αποτέλεσε η εγκατάσταση σοβιετικών πυραύλων με πυρηνικές κεφαλές στο έδαφος της Κούβας, στον Κόλπο των Χοίρων, ενέργεια που αποτελούσε απάντηση στην εγκατάσταση αμερικανικών πυρηνικών πυραύλων στο έδαφος της Μεγάλης Βρετανίας, της Ιταλίας και κυρίως της Τουρκίας. Ήταν 15 Οκτωβρίου του 1962, όταν ο Αμερικανός πρόεδρος Τζον Κένεντι πληροφορήθηκε από τις υπηρεσίες κατασκοπίας ότι 42 σοβιετικοί βαλλιστικοί πύραυλοι με πυρηνικές κεφαλές, βρίσκονταν εγκατεστημένοι στην Κούβα και μπορούσαν μέσα σε λίγα λεπτά να πλήξουν οποιαδήποτε πόλη των ΗΠΑ. Στις 22 Οκτωβρίου ο Κένεντι ανακοίνωσε ότι το αμερικανικό Ναυτικό θα επέβαλλε αποκλεισμό της Κούβας και θα προχωρούσε στην «κατάσχεση επιθετικών όπλων και συναφούς υλικού» που σοβιετικά σκάφη θα επιχειρούσαν ενδεχομένως να τα παραδώσουν στην Κούβα. (Amnesty International, 2009). Τις επόμενες ημέρες σοβιετικά πλοία που κατευθύνονταν προς την Κούβα άλλαξαν πορεία και απομακρύνθηκαν από τη ζώνη του αποκλεισμού. Η σύρραξη αποφεύχθηκε την τελευταία στιγμή, στις 28 Οκτωβρίου, όταν ο σοβιετικός ηγέτης Νικίτα Χρουστσόφ δέχτηκε να σταματήσουν οι εργασίες για την εγκατάσταση των πυραύλων και να αποσυρθούν όσοι βρίσκονταν ήδη στο νησί.

Συνθήκες-ορόσημα για τα πυρηνικά όπλα

  Σημείο αναφοράς για τα πυρηνικά όπλα αποτέλεσε αρχικά η Συνθήκη Απαγόρευσης Μερικών Δοκιμών (Partial Test-Ban Treaty, PTBT) (United Nations), χρονολογούμενη τον Οκτώβριο του 1963, εν μέσω αυξανόμενων ανησυχιών σχετικά με τις επιπτώσεις στο περιβάλλον και στην υγεία, που προκλήθηκαν από το ραδιενεργό απόρριμμα απόρροιας δοκιμών πυρηνικών όπλων τη δεκαετία του 1950, απαγορεύοντας τον έλεγχο των πυρηνικών όπλων κάτω από το νερό, στην ατμόσφαιρα και στο διάστημα. Λίγα χρόνια αργότερα, το 1970, η εκτεταμένη διεθνής ανησυχία σχετικά με τον αυξανόμενο αριθμό πυρηνικών όπλων οδήγησε στην θέσπιση της Συνθήκης Μη Διάδοσης Πυρηνικών Όπλων (Nuclear Non-Proliferation Treaty, NPT) (United Nations), αποσκοπώντας τόσο στην πρόληψη διάδοσης πυρηνικών όπλων, όσο και στην πρόκληση ενδεχόμενου αφοπλισμού. Η Συνθήκη αποτελείται από τρεις πυλώνες: τη μη διάδοση, τον αφοπλισμό και το δικαίωμα ανάπτυξης πυρηνικής ενέργειας. Πέντε πυρηνικά κράτη (Κίνα, Γαλλία, Ρωσία, Ηνωμένο Βασίλειο και ΗΠΑ) αναγνωρίζονται στη συνθήκη. Όλοι οι υπόλοιποι υπογράφοντες θεωρούνται μη πυρηνικά κράτη και δεσμεύονται να μην αποκτήσουν πυρηνικά όπλα, ενώ τα πυρηνικά κράτη δεσμεύονται να μην μεταφέρουν πυρηνικά όπλα σε οποιοδήποτε μη πυρηνικό κράτος ή να τα υποστηρίξουν με άλλο τρόπο (πυλώνας μη διάδοσης). Σε αντάλλαγμα, τα πυρηνικά κράτη δεσμεύονται να λάβουν μέτρα για τον αφοπλισμό (πυλώνας αφοπλισμού). Η Συνθήκη αναφέρει επίσης ρητά το δικαίωμα όλων των υπογραφόντων να αναπτύξουν και να χρησιμοποιήσουν την πυρηνική ενέργεια-τον τρίτο πυλώνα. 190 χώρες, έχουν συνυπογράψει, με εξαίρεση την Βόρεια Κορέα που αποσύρθηκε  το 2003, ενώ οι μη υπογράφοντες- η Βόρεια Κορέα, η Ινδία, το Πακιστάν και το Ισραήλ-είναι γνωστό ότι διαθέτουν πυρηνικά. (Shah, 2019).

  Η Συνθήκη Mη Διάδοσης Πυρηνικών Όπλων απογοήτευσε τη διεθνή σκηνή, με τον ανθρωπιστικό αντίκτυπο της πυρηνικής χρήσης να αποτελεί πρόδρομο αιτημάτων για παγκόσμια απαγόρευση. Έτσι, το 2017 τα Ηνωμένα Έθνη υιοθέτησαν μια ιστορική, νομικά δεσμευτική συμφωνία, την Συνθήκη Απαγόρευσης Πυρηνικών Όπλων (Treaty on the Prohibition of Nuclear Weapons, TPNW) (United Nations) καθιστώντας αντίθετη με το Διεθνές Δίκαιο όποια ανάπτυξη, δοκιμή, παραγωγή ή διάθεση πυρηνικών όπλων, καθώς και την παροχή βοήθειας ή παρότρυνσης σε οποιονδήποτε να συμμετάσχει σε αυτές τις δραστηριότητες. Οι ρίζες αυτής της συνθήκης βρίσκονται στο τελικό έγγραφο της Διάσκεψης Αναθεώρησης της NPT του 2010, το οποίο εξέφρασε επισήμως μεγάλη ανησυχία για τις καταστροφικές ανθρωπιστικές συνέπειες κάθε χρήσης πυρηνικών όπλων για πρώτη φορά. Προκειμένου να τεθεί σε ισχύ, απαιτείται υπογραφή και επικύρωση από τουλάχιστον 50 χώρες. Από τις 25 Νοεμβρίου 2019, 34 κράτη έχουν επικυρώσει τη συνθήκη.

  Επιπροσθέτως, ορισμένες διμερείς και πολυμερείς συμφωνίες αποσκοπούν στη μείωση ή την εξάλειψη ορισμένων κατηγοριών πυρηνικών όπλων, προκειμένου να αποφευχθεί η διάδοση και παράδοσής τους. Πρόκειται για διάφορες Συνθήκες μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ρωσικής Ομοσπονδίας, καθώς και διάφορες άλλες πρωτοβουλίες, της Ομάδας Πυρηνικών Προμηθευτών (Nuclear Suppliers Group), του Συστήματος Ελέγχου Πυραυλικής Τεχνολογίας (Missile Technology Control Regime), του Κώδικα Συμπεριφοράς της Χάγης κατά της Διάδοσης των Βαλλιστικών Πυραύλων (Hague Code of Conduct against Ballistic Missile Proliferation) και της Συμφωνίας του Wassenaar.

Οι έχοντες”

  Μπορεί ο αριθμός των πυρηνικών όπλων που υπάρχουν στον πλανήτη να μειώνεται συνεχώς, ωστόσο ο φόβος πρόκλησης ενός πραγματικού πυρηνικού ολοκαυτώματος με το πάτημα ενός κουμπιού εξακολουθεί να υφίσταται. Από 14.465 πυρηνικά όπλα που υπήρχαν σ’ ολόκληρο τον κόσμο το 2018, ο αριθμός τους μειώθηκε φέτος στις 13.885, αλλά εξ’ αυτών περίπου 2.000 πυρηνικές κεφαλές βρίσκονται σε υψηλό επίπεδο ετοιμότητας σύμφωνα με στοιχεία του Διεθνούς Ινστιτούτου Ερευνών για την Ειρήνη της Στοκχόλμης (SIPRI).

  Πρώτη κατατάσσεται η Ρωσία, με τον τρέχοντα συνολικό αριθμό πυρηνικών όπλων δηλωμένων στη Διεθνή Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας να φτάνει τα 6.450. (Kristensen). Αξίζει να σημειωθεί πως ο αριθμός είναι σημαντικά μειωμένος σε σχέση με τις τουλάχιστον 45.000 κεφαλές που πιστεύεται ότι είχε η ΕΣΣΔ κατά την κατάρρευσή της το 1990. (Parker. 2016). Εκτός από το γεγονός ότι έχει στην κατοχή της το μεγαλύτερο οπλοστάσιο στον πλανήτη, διαθέτει επίσης μια “πυρηνική τριάδα”,  δηλαδή μπορεί να εκτοξεύσει πυρηνικά όπλα από έδαφος, αέρα και θάλασσα με διηπειρωτικούς βαλλιστικούς πυραύλους, υποβρύχια και στρατηγικά βομβαρδιστικά.

  Με ελάχιστη διαφορά, οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής έρχονται στη δεύτερη θέση, έχοντας στη διάθεση τους 6.185 πυρηνικές κεφαλές για την προστασία των Κρατών Μελών του ΝΑΤΟ, αλλά και της Ιαπωνίας, της Αυστραλίας και της Νότιας Κορέας. Οι ΗΠΑ είναι επίσης η μοναδική χώρα στον κόσμο που έχει περίπου 180 αποθηκευμένα πυρηνικά όπλα σε τρίτες χώρες, σύμφωνα με την περσινή έκθεση του Nuclear Weapons Ban Monitor (NWBM).

  Σήμερα, η τρίτη πυρηνική δύναμη του πλανήτη είναι η Γαλλία, με 300 κεφαλές που μπορεί να εξαπολύσει μέσω αεροσκαφών ή πυρηνοκίνητων υποβρυχίων. (Kristensen). Αμέσως μετά έρχεται η Κίνα, με περίπου 290 πυρηνικά όπλα. (Kristensen). Ωστόσο, έχει δηλώσει πως δεν πρόκειται να τα χρησιμοποιήσει, παρά μόνο στην περίπτωση που δεχθεί πυρηνικό χτύπημα, καθώς στηρίζεται και επιδιώκει περισσότερο την ενίσχυση και τον εκσυγχρονισμό των συμβατικών της στρατιωτικών δυνατοτήτων.

  Το Βρετανικό πυρηνικό πρόγραμμα-γνωστό ως “Trident”-, συμπεριλαμβανομένων 200 πυρηνικών κεφαλών, είναι το πιο αμφιλεγόμενο, καθώς βρετανοί πολιτικοί ηγέτες υποστηρίζουν ότι τα καίρια σύγχρονα παγκόσμια προβλήματα, όπως η τρομοκρατία ή η κλιματική αλλαγή, δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν με τη χρήση πυρηνικών. (GOV.UK). Ακολουθεί το Πακιστάν, με τα 160 πυρηνικά του όπλα να αποτελούν σημείο διπλωματικής τριβής με την γειτονική Ινδία, φτάνοντας ακόμα και στα πρόθυρα πολέμου το 2001, ο οποίος απετράπη. Για το Ισραήλ το τοπίο είναι σκοτεινό, καθώς η κυβέρνησή του περικλείέι σε ασφυκτικό κλοιό στρατιωτικά ζητήματα, χωρίς να δίνει στο φως την ύπαρξη ή όχι πυρηνικών κεφαλών. Ασαφές είναι ακόμα το πυρηνικό πρόγραμμα της Βόρειας Κορέας, καθώς ο ηγέτης της, Κιμ Γιονγκ Ουν, έχει επανειλημμένως εκφράσει τη βούλησή του για αποπυρηνικοποίηση ολόκληρης της κορεατικής χερσονήσου παρά το γεγονός πως τον Οκτώβρη του 2006, εξέτασε ένα πυρηνικό όπλο με την κατά προσέγγιση δύναμη της βόμβας της Χιροσίμα-ωστόσο ο αριθμός κυμαίνεται γύρω στα 30. (Arms Control Association).

Εν κατακλείδι

Φτάνοντας στο σήμερα, οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι η μόνη γνωστή χώρα που έχει πυραύλους με εμβέλεια για να επιτεθεί σε οποιοδήποτε στόχο στη γη (Ichord, 2019) αλλά πάνω από τριάντα χώρες έχουν μη επανδρωμένα αεροπλάνα που δεν έχουν ανιχνευθεί από συστήματα αντιπυραυλικής άμυνας και μπορούν να μεταφέρουν πυρηνικά, βιολογικά ή άλλα όπλα μαζικής καταστροφής. Η Αμερική του Τραμπ στοχεύει να δαπανήσει περισσότερα από 1 τρισ. δολάρια ως τη δεκαετία του 2040 για να αναβαθμίσει τις πυρηνικές της δυνατότητες, με μερικές από τις πυρηνικές κεφαλές της να είναι στο Βέλγιο, στη Γερμανία, στην Ιταλία, στην Ολλανδία και στην Τουρκία. (Ichord, 2019). Όσο για τη Βόρεια Κορέα, διεξήγαγε την έκτη πυρηνική δοκιμή της τον Σεπτέμβριο του 2017 (Sanger, 2017) και το πρόγραμμα του Κιμ Γιονγκ Ουν δείχνει να έχει αναπτύξει όλο και πιο προηγμένους διηπειρωτικούς πυραύλους, οι οποίοι λέγεται ότι μπορούν πλέον να χτυπήσουν με πυρηνικά τις ΗΠA , χαρακτηρίζοντας αβέβαιο το μέλλον των διαπραγματεύσεων, καθώς πρόσφατες δορυφορικές φωτογραφίες έδειξαν ότι η Βόρεια Κορέα βελτιώνει με πυρετώδεις ρυθμούς τις υποδομές στο κέντρο πυρηνικών ερευνών της Γιονγκμπιόν. (BBC news).

  Τι θα συμβεί όμως αν ανατινάζαμε ταυτόχρονα όλα τα πυρηνικά όπλα του πλανήτη; Οι 35 εκατομμύρια τόνοι ουρανίου που εικάζεται πως υπάρχουν στο φλοιό της Γης, θα μας έδιναν τη δυνατότητα να κατασκευάσουμε 10 δισεκατομμύρια βόμβες σαν αυτή της Χιροσίμα. Η καταστροφική ισχύς θα ήταν περίπου ισοδύναμη με αυτή του αστεροειδή που εξαφάνισε τους δεινοσαύρους, ενώ η έκρηξη θα ήταν τόσο ισχυρή που θα μπορούσε να καταστρέψει ακόμη και το Διεθνή Διαστημικό Σταθμό που βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τη Γη !

Βιβλιογραφία

1. Nuclear Weapons. United Nations Office of Disarmament Affairs. Available here.
2. Watson L. (2011). “Dismantling the mega-nuke: America begins to take apart B53 that was 600 times more powerful than bomb that flattened Hiroshima”. DailyMail. Available here.

3. Ελληνικό Κέντρο Ελέγχου Όπλων. Available here.
4. Groves L. (2009). «Now It Can Be Told: The Story of the Manhattan Project«. Da Capo Press.
5. Best D. (2005). “Churchill and War”. Continuum International Publishing Group. Available here.
6. Khrushchev N. (1974). “The Soviet Nuclear Weapons Program”. Available here.
7. Todd A. (2015). “History for the IB Diploma Paper 2: The Cold War”. Cambridge University

Press. Available here.

8. Gerber L. (1982) “The Baruch Plan and the Origins of the Cold War”. Available here.
9. “Truman announces development of H-bomb”. History. Available here.
10. “Marshall Islands”. Atomic Heritage Foundation. Available here.
11. Engel L. (1958). “TWENTY-THREE FISHERMEN AND A BOMB”. The New York Times.

Available here.

12. Lewis Gaddis J. (1982). “Strategies of Containment : A Critical Appraisal of Postwar American

National Security”. Oxford University Press.

13. Shah S. (2019). “Is the Nuclear-Test-Ban the Next US Arms Control Target?” European

Leadership Network. Available here.

14. Kristesnen H. “Status of World Nuclear Forces”. Federation of American Scientists. Available

      here.

15. Parker C. (2016). “Why the Soviet nuclear arsenal stayed secure as the nation collapsed”.

Available      here.

16. Nuclear Weapons Ban Monitor 2018. December 14th, 2018. Available here.
17. “The UK’s nuclear deterrent”. GOV.UK. Available here.
18. “CUBA: THE US EMBARGO AGAINST CUBA: ITS IMPACT ON ECONOMIC AND SOCIAL RIGHTS”. (2009). Amnesty International. Available here
19. Graham A. (2006). “Essence of decision-Explaining the Cuban Missile Crisis”. Pearson.
20. “International agreements relating to nuclear weapons”. Campaign for Nuclear Disarmament.

Available here.

21. “Nuclear Treaties and Regimes”. Nuclear Threat Initiative. Available here.
22. “World Nuclear Forces”. Stockholm International Peace Research Institute. Available here.

23 “U.S. Nuclear Weapons Policy”. Council on Foreign Relations. Available here.

24. “Nuclear Weapons: Who Has What at a Glance”. Arms Control Association. Available here.
25. “A Brief History of Nuclear Weapons States”. Asia Society. Available here.
26. 26. “Πόσα είναι τα πυρηνικά όπλα και ποιος τα κατέχει”. Το Βήμα. Available here.
27. Ichord R. (2019). “The value of the US nuclear power complex to US national security”.

Atlantic Council. Available here.

28. Sanger D. (2017). “North Korean Nuclear Test Draws U.S. Warning of ‘Massive Military

Response”. The New York Times. Available here.

29. “Yongbyon: The heart of North Korea’s nuclear programme”. BBC NEWS. Available here.