από την Σίσσυ Παπαγιάννη,

Ο όρος υγεία αποδίδει την ψυχολογική, σωματική, αλλά και πνευματική κατάσταση ενός ζώντος οργανισμού. Σύμφωνα με τον ορισμό του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, είναι «η κατάσταση της πλήρους σωματικής, ψυχικής και κοινωνικής ευεξίας και όχι μόνο η απουσία ασθένειας ή αναπηρίας».

Η υγεία έχει μέγιστη σημασία για όλους τους χώρους όπου ο άνθρωπος δραστηριοποιείται. Τέτοιοι χώροι είναι η κατοικία, το σχολείο, αλλά και ο χώρος εργασίας στον οποίο πολλοί άνθρωποι αφιερώνουν το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας τους. Το υπό κρίση ζήτημα χρήζει ακόμα μεγαλύτερης προσοχής, όταν πολλοί άνθρωποι εργάζονται στον ίδιο χώρο. Οι επιχειρήσεις θα πρέπει να λαμβάνουν τα κατάλληλα μέτρα ασφαλείας και πρόληψης, ώστε να διασφαλίζουν την υγεία των εργαζομένων τους, των καταναλωτών-πελατών, της κοινότητας, αλλά και του περιβάλλοντος. Οι εργαζόμενοι, οι καταναλωτές, η κοινότητα και το περιβάλλον συνιστούν τους τέσσερις πυλώνες, οι οποίοι αλληλεπιδρούν και κατέχουν καταλυτικό ρόλο για την βιωσιμότητα της επιχείρησης και στους οποίους εδράζεται μια επιχείρηση ανεξαρτήτως βεληνεκούς. Πρέπει, συνεπώς, να υπάρξει μια ολιστική προσέγγιση, ώστε να επιτευχθεί η απαιτούμενη καθολικότητα της πολιτικής υγείας μιας επιχείρησης για την βιωσιμότητα της.

Όταν γίνεται λόγος για την υγεία των εργαζομένων, αναφερόμαστε στην προστασία από κίνδυνο άρρηκτα συνδεδεμένο με την εργασία στην πρόληψη ασθενειών, αναπηρίας και τραυματισμού και στην προώθηση του ευ ζην των εργαζομένων. Οι εργοδότες έχουν το βάρος διαμόρφωσης ενός χώρου εργασίας, όπου η ασφάλεια των εργαζομένων τους θα είναι το πρωταρχικό μέλημα. Η πολιτική αυτή εκ μέρους των εργοδοτών θα έχει ως άμεση συνέπεια και σε αυτή την περίπτωση την δημιουργία ενός αισθήματος ασφάλειας μεταξύ εργαζομένων και επιχείρησης. Οι εργαζόμενοι θα είναι πιο αποδοτικοί αν γνωρίζουν ότι ο εργοδότης τους θέτει ως προτεραιότητα για την βιωσιμότητα της επιχείρησης την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων του.

Όταν αναφερόμαστε στην υγεία των καταναλωτών-πελατών, εννοούμε την υγιεινή και την ασφάλεια των προϊόντων και των υπηρεσιών που παρέχει η επιχείρηση, ώστε να διασφαλίζεται η υγεία των αποδεκτών αυτών των υπηρεσιών. Μια επιχείρηση οφείλει αδιαλείπτως να βελτιώνει την ποιότητα και την ασφάλεια των προϊόντων και των υπηρεσιών της. Η υιοθέτηση αυτών των αρχών είναι άμεσα συνυφασμένη με την κοινωνική ευθύνη που διακρίνει τις επιχειρήσεις και επαυξάνει το αίσθημα εμπιστοσύνης μεταξύ επιχειρήσεων και καταναλωτών.

Οι επιχειρήσεις, βέβαια, προκειμένου να διασφαλίσουν την βιωσιμότητα τους θα πρέπει να επενδύσουν και στην υγεία της κοινότητας. Τα επιχειρήματα υπέρ αυτής της πολιτικής ποικίλλουν. Μεταξύ αυτών, εντάσσεται η βελτίωση της ποιότητας της υγείας και της παραγωγικότητας όχι μόνο των ήδη εργαζόμενων, αλλά και των μελλοντικών. Η ενίσχυση της εικόνας της επιχείρησης και η αναγνώρισης της από την κοινότητα. Η ανάδειξη ηγετών από τους κόλπους της κοινότητας μέσω της πρόσληψης τους στην επιχείρηση, οι οποίοι θα προωθούν την συνεργασία και την επίλυση των προβλημάτων βάσει των αναγκών της κοινότητας. Οι τεχνικές που θα μετέλθουν για την επίτευξη των ως άνω αποτελεσμάτων αντανακλούν την ποικιλομορφία του εγχειρήματος. Ειδικότερα, αναγκαία καθίσταται η αναζήτηση συνεργασιών με οργανισμούς, οι οποίοι εντάσσονται στον χώρο της υγείας. Περαιτέρω, μεγίστης σημασίας είναι ο σχεδιασμός μιας δράσης σύμφωνης με τις ανάγκες και τις ιδιαιτερότητες της περιοχής. Εξίσου σημαντική είναι η διαφάνεια μέσω της γνωστοποίησης της προόδου του εγχειρήματος. Η κοινότητα στους κόλπους της οποίας θα καλλιεργήσει το αίσθημα της ασφάλειας, ενώ η επιχείρηση θα είναι αυτή που θα παράγει τους πιο φιλόδοξους, εργατικούς και αφοσιωμένους εργαζόμενους.

Τέλος, είναι απαραίτητο οι επιχειρήσεις να λαμβάνουν υπόψη και την περιβαλλοντική υγεία. Κανείς από εμάς δεν μπορεί να αντιμετωπίσει ως μονάδα την κλιματική αλλαγή, ενώ αναμένεται από τον κόσμο οι επιχειρήσεις να λάβουν ενεργό ρόλο στη λύση του προβλήματος. Με τον όρο περιβαλλοντική υγεία αποδίδεται η προστασία της ανθρώπινης υγείας και του ευ ζην μέσω της αποφυγής εκθέσεως σε μόλυνση ή τοξικά χημικά. Σε παγκόσμιο επίπεδο, προτείνονται –σε ατομική βάση- μέτρα καταπολέμησης της περιβαλλοντικής μόλυνσης, όπως το να μοιράζονται περισσότερα άτομα ένα αμάξι ή να χρησιμοποιούνται έτι περισσότερο τα μέσα μαζικής μεταφοράς για την μείωση των ρύπων. Η ανακύκλωση, η ευαισθητοποίηση του κόσμου με συνεχή ενημέρωση και καμπάνιες είναι μερικές από τις πρωτοβουλίες που θα πρέπει να αναλάβουν οι επιχειρήσεις προκειμένου να έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο στον αγώνα κατά της κλιματικής αλλαγής. Εξάλλου, δεν πρέπει να λησμονούμε ότι όλοι ζούμε στο «ίδιο σπίτι», στο ίδιο σημείο αναφοράς που ονομάζεται Γη και θα πρέπει να συμβάλλουμε στην προστασία του.

Η σημασία της πολιτικής υγείας σήμερα είναι περισσότερο από κάθε άλλη φορά έντονη. Τους τελευταίους μήνες, η ανθρωπότητα βρίσκεται αντιμέτωπη με έναν ελάσσονος σημασίας κίνδυνο για την δημόσια υγεία. Χιλιάδες άνθρωποι έχασαν την μάχη με έναν νέο θανατηφόρο ιό, η εξάπλωση του οποίου δύναται να λάβει διαστάσεις πανδημίας. Στον αντίποδα, εκατοντάδες χιλιάδες δίνουν την δική τους καθημερινή μάχη για να κρατηθούν στην ζωή. Κάθε μέρα είναι ένας νέος Γολγοθάς, μια νέα δοκιμασία τόσο για τους ασθενείς, όσο και για το ιατρικό προσωπικό, του οποίου οι φυσικές αντοχές εξαντλούνται μέρα με την μέρα. Η κατάσταση αυτή έχει αρνητικό αντίκτυπο σε όλους του τομείς της ανθρώπινης δράσης, όπως λόγου χάρη στον οικονομικό τομέα και ειδικότερα στον χώρο των επιχειρήσεων. Με τα πιο πρόσφατα παραδείγματα στην γειτονική Ιταλία πολλές επιχειρήσεις παραμένουν κλειστές και δίνουν οδηγίες στους εργαζομένους τους να εργάζονται από το σπίτι τους δρώντας προληπτικά για την αποφυγή εξάπλωσης της μόλυνσης.

Συνάγεται, επομένως, το συμπέρασμα ότι για να μπορεί να γίνει λόγος για πολιτική υγείας στις επιχειρήσεις θα πρέπει να υιοθετηθούν οι ως άνω μέθοδοι. Οι εργαζόμενοι θα πρέπει να νιώθουν ασφάλεια, όπως και οι καταναλωτές και η κοινότητα, για την εύρυθμη λειτουργία μιας επιχείρησης και την αειφόρο ανάπτυξη της. Όλοι, όμως, ως μονάδες θα πρέπει να συνδράμουμε στο μεγαλύτερο εγχείρημα, αυτό της προστασίας του περιβάλλοντος, διότι χωρίς αυτό το σημείο αναφοράς είναι ανούσιο να εξετάζουμε μεθόδους πολιτικής υγείας.