της Σωτηρίας Κόρδα,

Ο 21ος αιώνας, στο ξεκίνημά του, ήρθε αντιμέτωπος με την αυγή του Πολέμου κατά της Τρομοκρατίας, καθώς οι επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου άλλαξαν δραματικά την κοινωνία και τους πολίτες της. (HIGONNET, 1998). Η 11η Σεπτεμβρίου του 2001, σηματοδότησε μια νέα εποχή για την ανθρωπότητα. Επρόκειτο για τις τρομοκρατικές επιθέσεις εναντίον στόχων στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, που έφεραν στο προσκήνιο την ανάγκη ασφαλειοποίησης της τρομοκρατίας, καθώς τότε αναβαθμίστηκε σε ζήτημα διεθνούς ασφάλειας, αποτελώντας κομβικό σημείο της παγκόσμιας ιστορίας και, συγχρόνως, προκαλώντας πολλές αλλαγές στις Διεθνείς Σχέσεις και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα ανά την υφήλιο. (MORGAN, 2009).

Ορισμός της Τρομοκρατίας

Η Τρομοκρατία αποτελεί ένα αρκετά σύνθετο φαινόμενο με βαθιές ρίζες, καθιστώντας σαφές πως υπάρχει δυσκολία στην εννοιολογική προσέγγιση του όρου, δεδομένης της απουσίας καθολικής συμφωνίας επί αυτού. Εκ της δυτικής οπτικής του θέματος, στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, αναγνωρίζεται ως ορισμός της τρομοκρατίας ο Τίτλος 22 του Κεφαλαίου 38 του Κώδικα των ΗΠΑ, ως “προμελετημένη, πολιτικά παρακινημένη βία που διαπράττεται από μη στρατιωτικούς στόχους, από υποεθνικές ομάδες ή παράνομους παράγοντες”. Εν γένει, το φαινόμενο της τρομοκρατίας συνιστά απειλή για την παγκόσμια ασφάλεια, αφού εκφράζει μια συντονισμένη προσπάθεια όλων των εμπλεκόμενων δυνάμεων, ώστε να καταλήξουν σε κάποιον αποδεκτό ορισμό της περιφερειακής τάξης. Τον Ιανουάριο του 1997, κατά την 51η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών, κατεγράφη η προσπάθεια απόδοσης ενός ορισμού στο φαινόμενο της τρομοκρατίας, μέσω του Ψηφίσματος 51/210. Συγκεκριμένα, το Ψήφισμα αναφέρεται στα μέτρα που απαιτούνται για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, επαναβεβαιώνοντας τα προηγούμενα ψηφίσματα επί του θέματος περί εξάλειψης και καταδίκης της τρομοκρατίας. Κατέληξε σε ένα μη δεσμευτικό κείμενο, όπου η τρομοκρατία ορίζεται ως “εγκληματικές ενέργειες που αποσκοπούν στην πρόκληση φόβου, είτε στο σύνολο της κοινωνίας είτε σε μια ομάδα ατόμων είτε σε μεμονωμένα άτομα, έχοντας ως κίνητρο πολιτικές στοχεύσεις”.

Ωστόσο, το βασικότερο συστατικό της Τρομοκρατίας είναι η έννοια της υποκειμενικότητας. Η τρομοκρατία, παρά το γεγονός ότι είναι κατ’ αρχήν πολιτικά αλλά και ηθικά απορριπτέα σαν μορφή αντιβίας, δεν παύει να αποτελεί μια μορφή πολιτικής βίας. O Κλάουζεβιτς έχει δώσει ως κλασικό ορισμό για τον πόλεμο την “συνέχιση της πολιτικής με αλλά μέσα”. Παρομοίως, η τρομοκρατία μπορεί να καθοριστεί ως “συνέχιση της βίας με άλλα μέσα”. (GALTUNG, 1986). Ο ορισμός αυτός είναι ιδιαίτερα χρήσιμος, διότι ρητά υποθέτει ότι η πολιτική βία, είτε πηγάζει από τις ελίτ που ελέγχουν ένα κοινωνικο-οικονομικό σύστημα, είτε ξεκινά ως αντίδραση, είναι πάντα ένας κύκλος και είναι αδιανόητος ο διαχωρισμός της μιας μορφής βίας από την άλλη. Η πολιτική βία είναι, λοιπόν, ο αντικειμενικός όρος της τρομοκρατίας, και διαιρείται σε νομιμοποιημένη και μη νομιμοποιημένη πολιτική βία. Νομιμοποιημένη πολιτική βία ασκεί το κράτος, ενώ η μη νομιμοποιημένη βία ασκείται από παρακρατικές οργανώσεις οι οποίες απαρτίζονται από συγκεκριμένη ιδεολογία και στοχεύουν σε πολιτικά αποτελέσματα, ήτοι την ανατροπή της εκάστοτε πολιτικής εξουσίας. Έτσι, καταλήγουμε σε δύο μορφές τρομοκρατίας, την κρατική και τη λαϊκή – η οποία σχεδιάζεται από οργανώσεις που συνιστούν τη στρατιωτική πτέρυγα λαϊκών κινημάτων, με στόχο την πάλη κατά της συστημικής βίας και της κρατικής καταπίεσης και τρομοκρατίας και, επομένως, είναι μια ακραία μορφή αντιβίας που αμφισβητεί άμεσα το μονοπώλιο βίας των ελίτ. (FOTOPOULOS, 2002).

Ιστορική αναδρομή

Ο αρχαίος Έλληνας ιστορικός Ξενοφών (431-350 π.Χ.) έγραψε για την αποτελεσματικότητα του ψυχολογικού πολέμου εναντίον των εχθρικών πληθυσμών. Οι Ρωμαίοι αυτοκράτορες, όπως ο Τιβέριος και ο Καλιγούλας, χρησιμοποίησαν την εξορία, την απαλλοτρίωση περιουσίας και την εκτέλεση, ως μέσα αποθάρρυνσης της αντίθεσης στην κυριαρχία τους. Ομοίως, η χρήση του τρόμου υποστηρίχθηκε ανοιχτά από τον Robespierre κατά τη διάρκεια της Γαλλικής Επανάστασης και η Ισπανική Ιεραρχία χρησιμοποίησε αυθαίρετη σύλληψη, βασανιστήρια και εκτέλεση για να τιμωρήσει αυτό που θεωρούσε θρησκευτική αίρεση. Μετά τον Αμερικανικό Εμφύλιο Πόλεμο (1861–65), οι προκλητικοί Νότιοι δημιούργησαν την Ku Klux Klan για να εκφοβίσουν τους υποστηρικτές της Ανασυγκρότησης (1865–77) και τους πρόσφατα απελευθερωμένους  σκλάβους. Στο τελευταίο μισό του 19ου αιώνα, ο τρόμος υιοθετήθηκε στη δυτική Ευρώπη, τη Ρωσία και τις Ηνωμένες Πολιτείες από τους οπαδούς του αναρχισμού, οι οποίοι πίστευαν ότι ο καλύτερος τρόπος για να επιτευχθεί επαναστατική πολιτική και κοινωνική αλλαγή ήταν να δολοφονήσουν άτομα σε θέσεις εξουσίας. Από το 1865 έως το 1905, αρκετοί βασιλιάδες, πρόεδροι, πρωθυπουργοί και άλλοι κυβερνητικοί αξιωματούχοι σκοτώθηκαν από όπλα ή βόμβες αναρχικών.

Ο 20ος αιώνας γνώρισε μεγάλες αλλαγές στη χρήση και την πρακτική του τρόμου. Έγινε το σήμα κατατεθέν ορισμένων πολιτικών κινημάτων που εκτείνονται από την άκρα δεξιά έως την άκρη αριστερά του πολιτικού φάσματος. Οι τεχνολογικές εξελίξεις, όπως τα αυτόματα όπλα και τα συμπαγή ηλεκτρικά εκρηκτικά, έδωσαν στους τρομοκράτες μια νέα κινητικότητα, ενώ η ανάπτυξη των αεροπορικών ταξιδιών παρείχε νέες μεθόδους και ευκαιρίες. Ορισμένες ομάδες, συμπεριλαμβανομένων των Τίγρων Απελευθέρωσης του Ταμίλ Εέλαμ, υιοθέτησαν την τακτική της βομβιστικής αυτοκτονίας, στην οποία οι δράστες προσπαθούν να καταστρέψουν έναν σημαντικό οικονομικό, στρατιωτικό ή πολιτικό στόχο πυροδοτώντας μια βόμβα στο πρόσωπό τους. Στο τελευταίο μισό του 20ου αιώνα, οι πιο εξέχουσες ομάδες που χρησιμοποιούσαν τρομοκρατικές τακτικές ήταν το Κόμμα του Ερυθρού Στρατού, ο Ιαπωνικός Ερυθρός Στρατός, οι Ερυθρές Ταξιαρχίες, το Πουέρτο Ρίκο FALN, η Φατάχ και άλλες. Οι πιο εξέχουσες ομάδες στις αρχές του 21ου αιώνα ήταν η Αλ Κάιντα, η εξέγερση των Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν και το ISIS. (JENKINS, 1998).

Η Αλ Κάιντα, ως διεθνές τρομοκρατικό δίκτυο, και άλλες τρομοκρατικές οργανώσεις στην σκιά της 9/11

Πριν από την 11η Σεπτεμβρίου 2001, πολλοί Αμερικανοί γνώριζαν λίγα για την Αλ Κάιντα ή τον ιδρυτή της, Οσάμα Μπιν Λάντεν. Η διεθνοποίηση της τρομοκρατίας μόλις είχε ξεκινήσει. Ο “Πολέμος κατά της Τρομοκρατίας”, ο νέος όρος που αναδείχθηκε, επίσης γνωστός ως “War on Terror, WOT”, αποτέλεσε μια διεθνή στρατιωτική εκστρατεία, υπό την κυβέρνηση του Αμερικανού Προέδρου George Bush, προβάλλοντας την τάξη και την ασφάλεια ως ύψιστες αξίες. (SHANKER, 2005). Ο αγώνας κατά της τρομοκρατίας σύντομα μετετράπη σε κεντρικό άξονα της Διεθνούς Ασφάλειας. Ωστόσο, οι ρίζες του μαχητικού ισλαμιστικού δικτύου χρονολογούνται από τα τέλη της δεκαετίας του 1970 και την εισβολή της Σοβιετικής Ένωσης στο Αφγανιστάν. Οι ίδιες οι ΗΠΑ δημιούργησαν ήδη από το 1985 το Διεθνές Ισλαμικό Κίνημα, όπου μετά την ήττα και πτώση της ΕΣΣΔ, οι ΗΠΑ δεν τήρησαν τις δεσμεύσεις τους απέναντι στους Μουτζαχεντίν, με αποτέλεσμα αυτοί να ριζοσπαστικοποιηθούν ακόμη περισσότερο και να στραφούν κατά των ΗΠΑ και της Δύσης υπό την μορφή της Αλ Κάιντα. Από τότε που κήρυξε έναν ιερό πόλεμο στις Ηνωμένες Πολιτείες, τους Εβραίους και τους συμμάχους τους, η Αλ Κάιντα έχει κριθεί ένοχη για σχεδόν 3.000 θανάτους, την 9/11 και πολλές άλλες θανατηφόρες επιθέσεις σε όλο τον κόσμο. Ωστόσο, ποτέ δεν αποδείχθηκε ότι ήταν αυτή υπεύθυνη για τις τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου, παρόλο που υπήρξε απόδοση ευθυνών. Σε πολλές από τις υπόλοιπες επιθέσεις που έγιναν η Αλ Κάιντα είχε αναλάβει κανονικά την ευθύνη. Σήμερα, ως ένα παγκόσμιο τρομοκρατικό δίκτυο, έχει συνδεθεί με ριζοσπαστικές ομάδες σε όλη τη Μέση Ανατολή και πέραν αυτής.

Κατά τη διάρκεια του σοβιετικού-αφγανικού πολέμου στο Αφγανιστάν (1979-1989), στον οποίο η Σοβιετική Ένωση υποστήριξε την κομμουνιστική αφγανική κυβέρνηση, μουσουλμάνοι αντάρτες, γνωστοί ως mujahideen, συγκεντρώθηκαν για να πολεμήσουν μια τζιχάντ (ή ιερό πόλεμο) ενάντια στους εισβολείς. Ανάμεσά τους ήταν ένας Σαουδάραβας, ο Osama bin Laden, το παιδί ενός μεγαλοκατομμυριούχου οικοδόμου που παρείχε στους mujahideen χρήματα, όπλα και μαχητές. Γρήγορα, άρχισε να αναπτύσσεται ένα μεγάλο χρηματοοικονομικό δίκτυο και, όταν οι Σοβιετικοί αποχώρησαν από το Αφγανιστάν το 1989, η Αλ Κάιντα δημιουργήθηκε για να αναλάβει μελλοντικούς ιερούς πολέμους και να εκπαιδεύσει αυτούς που μελλοντικά η ίδια θα ονόμαζε “τρομοκράτες”,  εργαλειοποιόντας τις τακτικές που χρησιμοποίησε  έναντι της ΕΣΣΔ και έναντι των ΗΠΑ. Για τον Μπιν Λάντεν, αυτός ήταν ένας αγώνας που ήθελε να γίνει  γνωστός παγκοσμίως. Το 1994, ο Μπιν Λάντεν εγκατέλειψε το Αφγανιστάν και εγκατέστησε επιχειρήσεις στο Σουδάν, έχοντας ως πρωταρχικό εχθρό τις Ηνωμένες Πολιτείες. Η Αλ Κάιντα κατηγορήθηκε για την επίθεση σε δύο Black Hawk ελικόπτερα κατά τη διάρκεια της Μάχης του Μογκαντίσου στη Σομαλία το 1993, καθώς και το βομβαρδισμού του Παγκόσμιου Κέντρου Εμπορίου στη Νέα Υόρκη, και ενός βομβαρδισμού αυτοκινήτων, το 1995 που κατέστρεψε ένα στρατιωτικό κτίριο μισθωμένο από τις ΗΠΑ, στη Σαουδική Αραβία. (MEEK, 2013). Το 1998, η ομάδα ανέλαβε την ευθύνη για επιθέσεις εναντίον πρεσβειών των ΗΠΑ στην Κένυα και την Τανζανία και, το 2000, για τις βομβιστικές επιθέσεις αυτοκτονίας στην Υεμένη, στην οποία σκοτώθηκαν 17 Αμερικανοί ναυτικοί. Αφού εκδιώχθηκε από το Σουδάν, ο Μπιν Λάντεν επέστρεψε στο Αφγανιστάν υπό την προστασία των Ταλιμπάν, όπου παρείχε στρατιωτική εκπαίδευση σε χιλιάδες μουσουλμάνους αντάρτες. Ο Μπιν Λάντεν διέφυγε από τις αρχές μέχρι τις 2 Μαΐου 2011, όταν μια μυστική επιχείρηση από τις ΗΠΑ, ονόματι SEALs, πυροβόλησε και σκότωσε τον ηγέτη της τρομοκρατίας σε μια ιδιωτική μονάδα στο Abbottabad του Πακιστάν.

Μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου, όταν τέσσερα επιβατικά αεροπλάνα δέχτηκαν πειρατεία από τρομοκράτες της Αλ Κάιντα, με αποτέλεσμα τη μαζική δολοφονία 2.977 θυμάτων στη Νέα Υόρκη, την Ουάσιγκτον και την Πενσυλβάνια, ο Μπιν Λάντεν κατονομάστηκε ως πρωταρχικός ύποπτος. Οι επιθέσεις οδήγησαν στην εισβολή των ΗΠΑ στο Αφγανιστάν, στις 7 Οκτωβρίου, έχοντας ως στόχο την εξάρθρωση της Αλ Κάιντα και την ανατροπή του καθεστώτος των Ταλιμπάν.(TETLOW, 2017).

Το Ισλαμικό Κράτος, που μέχρι τον Ιούνιο του 2014 ήταν γνωστό ως ISIS, αποτελεί μία τζιχαντιστική οργάνωση τρομοκρατών σε Ιράκ και Συρία, όπου έχει κηρύξει την ίδρυση χαλιφάτου, ενώ υπόσχεται μελλοντικά να εξαπλωθεί σε Λίβανο, Ιορδανία, Ισραήλ, Παλαιστίνη, Τουρκία και Κύπρο. Το Ισλαμικό Κράτος είναι εξτρεμιστικός οπαδός παγκόσμιων αρχών της τζιχάντ και ερμηνεύει αντι-Δυτικά το Ισλάμ. Ενώ αναδύθηκε από την ιδεολογία της Μουσουλμανικής Αδελφότητας το 1920 στην Αίγυπτο, ιδρύθηκε στα πρώτα χρόνια του πολέμου στο Ιράκ, το 2003, και ενεπλάκη στον Συριακό εμφύλιο. Βεβαίως, ισχύει ότι ψήγματα της ιδεολογίας των Αδελφών Μουσουλμάνων βρίσκονται στην ιδεολογία του Ισλαμικού Κράτους, ωστόσο οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι εκφράζουν το Πολιτικό Ισλάμ, που είναι τρόπος συγκρότησης κράτους. Από την άλλη, το Ισλαμικό Κράτος σηματοδοτεί τον Ισλαμικό Εξτρεμισμό, δύο τελείως διαφορετικές ιδεολογίες, ο οποίος αντιτίθεται στη δημοκρατία, το κράτος δικαίου, την ατομική ελευθερία και τον αμοιβαίο σεβασμό και συνδέεται με πολλές άλλες παραστρατιωτικές οργανώσεις, όπως η Αλ Κάιντα του Ισλαμικού Μάγκρεμπ. Τον Οκτώβρη του 2014, το Ισλαμικό Κράτος ξεκίνησε πόλεμο με την Σαουδική Αραβία, στον οποίο ενεπλάκησαν επίσης η Ανσάρ αλ Σαρία και η Μπόκο Χαράμ, ενώ στα τέλη του 2017, ανέκτησε πλήρως τα εδάφη του Ιράκ.

“Χάρτης” τρομοκρατικών επιθέσεων στην Ευρώπη μετά την 9/11

Στον απόηχο της οδυνηρής 9/11, το μεγαλύτερο μέρος της ισλαμικής τρομοκρατικής δραστηριότητας συνδέθηκε με την Αλ Κάιντα και τα σχέδια είχαν την τάση να εμπλέκουν ομάδες που πραγματοποιούν συντονισμένους βομβαρδισμούς. Οι πιο θανατηφόρες επιθέσεις αυτής της περιόδου ήταν οι σιδηροδρομικές βομβιστικές επιθέσεις του 2004 στη Μαδρίτη, όταν δέκα βόμβες εξερράγησαν σχεδόν ταυτόχρονα σε τέσσερα τρένα κατά τη διάρκεια ωρών αιχμής, σκοτώνοντας 193 πολίτες και τραυματίζοντας περίπου 2.000 – μετατρέποντάς την έτσι στην πιο θανατηφόρα ισλαμική επίθεση στην Ευρώπη. (HAMILOS, 2007). Την 7η Ιουλίου 2005 στο Λονδίνο, σημειώθηκαν τέσσερις συντονισμένες βομβιστικές επιθέσεις αυτοκτονίας, όπου τρεις Ισλαμιστές ανατινάχτηκαν στα τρένα του Μετρό του Λονδίνου, ένας άλλος σε ένα λεωφορείο και πενήντα δύο πολίτες σκοτώθηκαν. (CAMPBELL,  2005).

Κατά την διετία 2014-2016, περισσότεροι άνθρωποι σκοτώθηκαν από ισλαμικές τρομοκρατικές επιθέσεις στην Ευρώπη από ό,τι όλα τα προηγούμενα χρόνια μαζί, σημειώνοντας παράλληλα το υψηλότερο ποσοστό επιθέσεων ανά έτος. Στις 24 Μαίου 2014, ένας εισβολέας άνοιξε πυρ στο Εβραϊκό Μουσείο στις Βρυξέλλες, αφήνοντας τέσσερις ανθρώπους νεκρούς. Η Europol χαρακτήρισε το συμβάν ως “θρησκευτικά εμπνευσμένη τρομοκρατία”, καθώς η επίθεση διεξάχθη από έναν επαναπατριζόμενο του Συριακού εμφυλίου πολέμου. (LALIBRE, 2014).

Μία εκ των πιο θανατηφόρων επιθέσεων αυτής της περιόδου ήταν οι επιθέσεις στο Παρίσι, στις 13 και 14 Νοεμβρίου του 2015. Μια σειρά συντονισμένων επιθέσεων ξεκίνησε για περίπου 35 λεπτά σε έξι τοποθεσίες στο κέντρο του Παρισιού, όπου πυροβολισμοί και βόμβες σκότωσαν συνολικά 89 άτομα. Η Europol, αυτή τη φορά, χαρακτήρισε τις επιθέσεις ως τζιχαντιστική τρομοκρατία. Mία ακόμη τρομοκρατική ενέργεια τζιχαντιστών, με 32 νεκρούς, σημειώθηκε τον Μάρτιο του επόμενου έτους στις Βρυξέλλες, όταν τρεις βομβιστές – οι οποίοι και σκοτώθηκαν – πυροδότησαν τρεις βόμβες στο αεροδρόμιο των Βρυξελλών. (FIORETTI, 2016). Αργότερα, στις 28 Ιουνίου, έλαβε χώρα στο Αεροδρόμιο Atatürk στην Κωνσταντινούπολη, μία ακόμα τρομοκρατική επίθεση, αποτελούμενη από πυροβολισμούς και βομβιστικές επιθέσεις αυτοκτονίας, όταν βομβιστές οπλισμένοι με αυτόματα όπλα και εκρηκτικές ζώνες πραγματοποίησαν ταυτόχρονη επίθεση σε σταθμό του διεθνούς αερολιμένα, όπου σαράντα πέντε άνθρωποι σκοτώθηκαν, και περισσότεροι από 230 τραυματίστηκαν. (WINSOR, 2016). Οι τρομοκρατικές ενέργειες του 2016 άφησαν πολλούς νεκρούς στο πέρασμά τους, με αποκορύφωμα την επίθεση στην Νίκαια τον επόμενο μήνα, με το Ισλαμικό Κράτος να αναλαμβάνει την ευθύνη. Ένας Τυνήσιος – ο οποίος και πυροβολήθηκε από την αστυνομία – οδήγησε ένα φορτηγό πάνω σε παραλιακό δρόμο γεμάτο πλήθος, που γιόρταζε την Ημέρα της Βαστίλης, με αποτέλεσμα το θάνατο 86 ανθρώπων και τον τραυματισμό άλλων 458. (BREEDEN, 2016).

Το 2017, 62 σε σύνολο άνθρωποι σκοτώθηκαν σε δέκα ολοκληρωμένες τζιχαντιστικές επιθέσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση, σύμφωνα με στοιχεία της Europol. Ο αριθμός των απόπειρων τζιχαντιστικών επιθέσεων ανήλθε σε 33 το 2017, διπλάσιος από τον προηγούμενο χρόνο. Τα επόμενα δύο έτη, βάσει της Europol, ο αριθμός των απόπειρων τζιχαντιστικών επιθέσεων καταγράφεται φανερά μειωμένος, με συνολικά 19 θανάτους πολιτών.

Αντί επιλόγου

Εν κατακλείδι, το τρομοκρατικό χτύπημα της 11ης Σεπτεμβρίου συνέβαλε, σε πρώτη φάση, στην αναβάθμιση της Τρομοκρατίας σε ζήτημα διεθνούς ασφάλειας, αφού τα γεγονότα προκάλεσαν αστάθεια στο σύνολο της παγκόσμιας τάξης. Μετέπειτα, διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο στην αύξηση των κατασταλτικών και των προληπτικών μέτρων ανά την υφήλιο, καθώς άρχισε να διαταράσσεται ακόμα περισσότερο η ισορροπία ασφάλειας- δικαιωμάτων. Η Παγκόσμια Αντιτρομοκρατική Στρατηγική των Ηνωμένων Εθνών (United Nations Global Counter-Terrorism Strategy) εγκρίθηκε από τη Γενική Συνέλευση στις 8 Σεπτεμβρίου 2006. Αυτό σηματοδότησε την πρώτη φορά που τα κράτη μέλη συμφώνησαν σε ένα ολοκληρωμένο, παγκόσμιο στρατηγικό πλαίσιο για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας. Η στρατηγική ορίζει συγκεκριμένα ατομικά και συλλογικά μέτρα: την αντιμετώπιση των συνθηκών που ευνοούν την εξάπλωση της τρομοκρατίας, την πρόληψη και την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την υπεράσπιση του κράτος δικαίου. Όντως, η καταπολέμηση της Τρομοκρατίας θέτει ένα αγωνιώδες ηθικό δίλλημα στη σύχγρονη εποχή, που αφορά στην δύσκολη εξίσωση ανάμεσα στην προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου και την αναγνώριση επίδοξων τρομοκρατών, ει δυνατόν πριν την τέλεση εγκληματικών ενεργειών. Αποβαίνει, άραγε, η αντίσταση ενάντια της τρομοκρατίας εις βάρος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των ατομικών ελευθεριών; Το μόνο σίγουρο είναι πως, το φαινόμενο αυτό διευρύνεται διαρκώς, καθώς πολλαπλασιάζονται οι προκλήσεις  και οι απειλές του 21ου αιώνα, την ώρα που οι ελευθερίες των πολιτών θυσιάζονται στον βωμό των τρομοκρατικών δικτύων.

Βιβλιογραφία

  1. HIGONNET P. (1998). “Goodness Beyond Virtue: Jacobins During the French Revolution”. Harvard University Press. 1998.
  2. MORGAN M. (2009). “The Impact of 9/11 on Politics and War: The Day that Changed Everything?”. Palgrave Macmillan. July 2009.
  3. Office of the United Nations High Commissioner for Human Rights, United Nations Office at Geneva. Fact Sheet no. 32 “Human Rights, Terrorism and Counter-terrorism”. July 2008.
  4. US Code. Title 22. Chapter 38 §2656f. Legal Information Institute. Available
  5. General Assembly. United Nations. Resolution 51/210. Available
  6. GALTUNG J. (1986). “On the causes ot terrorism and their removal”. Department of politics Princeton University, New Jersey. May 1986. Available
  7. FOTOPOULOS T. (2002). “The global ‘war’ of the transnational elite”. DEMOCRACY & NATURE: The International Journal of INCLUSIVE DEMOCRACY, Vol. 8, No. 2. July 2002. Available
  8. JENKINS J. (1998). Terrorism. Encyclopaedia Britannica. 20 July 1998. Available
  9. SHANKER T. (2005). “US Officials Retool Slogan for Terror War”. The New York Times. 26 July 2005. Available here.
  10. MEEK J. (2013). “’Black Hawk Down’ Anniversary: Al Qaeda’s Hidden Hand”. Abc News. 4 October 2013. Available
  11. “Al Qaeda”. History. 4 December 2018. Available
  12. TETLOW A. (2017). “Islamic State, The Taliban and Al-Qaeda: How Are They Different?”.                        Forces Net. 22 August 2017. Available
  13. “Osama bin Laden Fast Facts”. CNN. 13 November 2019. Available
  14. HAMILOS P. (2007). “21 guilty, seven cleared over Madrid train bombings”. The Guardian. 31 October 2007. Available
  15. CAMPELL D. (2005). “British suicide bombers carried out London attacks, say police”. The Guardian. 13 July 2005. Available
  16. SUTTON J. (2007). “Nuremberg prosecutor says Guantanamo trials unfair”. Reuters. 12 June 2007. Available
  17. US Department of Defence. Secretary of Defense Donald H. Rumsfeld, 22 January 2020. Available
  18. Report “NATIONAL SECURITY & HUMAN RIGHTS”. Amnesty International. October 2016. Available
  19. US Constitution – 5th and 14th Amendments. Available
  20. “U.S. Officials Misstate Geneva Convention Requirements” Human Rights Watch. 28 January 2002. Available
  21. “Fusillade à Bruxelles: le parquet qualifie les faits de “terroristes””. La Libre. 26 May 2014. Available
  22. EUROPEAN UNION TERRORISM SITUATION AND TREND REPORT (TE-SAT). Europol. 20 July 2016. Available
  23. FIORETTI J. (2016). “Brussels Attacks Death Toll Lowered To 32”. HUFFINGTON POST. 29 March 2016. Available
  24. WINSOR M. (2016). “Turkey Identifies Two of the Three Suicide Bombers in Istanbul Airport Attack”. Abc News. 1 July 2016. Available
  25. BREEDEN A. (2016). “News of the Attack in Nice, France”. New York Times. 15 July 2016. Available